DSC00835

10 O CtodOwtwkl, iluilmja do Klary ty &. Richardtóni

niezależnie od czasu i miejsca prezentowanych wyda-1 rżeń — zachowywały się i mówiły jak ludzie Rządzący się sercem i dostrzegający zło utajone pod pozorami norm społecznych, obyczajowych czy kulturowych. Dramaty te całkowicie zanegowały klasycystyczne zasady stosowności oraz jedności dramatycznej, rozszerzyły zakres technik literackich 1 oswoiły czytelnika (oraz widza teatralnego) z różnorodnością środków oddziaływania sztuki dramatycznej, tak istotną polem w dziełach romantycznych.

2. Liryka

Rodzajem, w którym sentymentalizm dokonał najgłębszych przeobrażeń i znalazł też najdoskonalsze artystyczne wcielenia w twórczości Karpińskiego, ł Kniaźnina, była liryka. Jakkolwiek rygory gatunkowe nie miały istotniejszego znaczenia w poetyce tego prądu, poeci sentymentalni zaadaptowali dla swych celów i odpowiednio zmodyfikowali podstawowe gatunki poetyckie współcześnie funkcjonujące. Uprawiali odą 1 elegią, dumę, psalm, anakreontyk, list poetycki i formy epłgramatyczne. Jednak gatunkami koronnymi, w których najpełniej wyrażały się treści liryczne przez ten prąd kształtowane, były pieśń i sielanka. Tym niemniej właściwości poetyckie liryki sentymentalnej zamanifestowały sią we wszystkich uprawianych gatunkach. Zasadnicze znaczenie miała tu bowiem realizowana koncepcja podmiotu mówiącego i sposób jego porozumienia sią z założonym odbiorcą. W postawie człowieka czułego, konkretyzującego sią jako podmiot wypowiedzi lirycznej, najważniejszą rolą odgrywała subiektywizacja świata przedstawionego i. silne akcentowanie podmiotowej perspektywy wjp dzenia 1 ocen. Prowadziło to w konsekwencji do eks-

II — ttMyeyan, iHrnHiHw. 273