DSC01163

Tabela 1

Struktura prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych w USA (w % składki)

Rodzaj ubezpieczycieli	1988	1992	1994	1996	1998*	2000*
Klasyczne organizacje ubezpieczeniowe	73	46	37	36	30	27
Organizacje zintegrowanych świadczeń zdrowotnych	27	54	63	64	70	73

* Szacunek.

Źródło: General and Cologne Re, 2000.

Rysunek 3

Funkcjonowanie systemu odszkodowawczego (a) oraz zintegrowanych świadczeń zdrowotnych (b)

(a)

Płatnik usług (firma ubezpieczeniowa)

Firma zintegrowanych świadczeń zdrowotnych (HMO) - ubezpieczyciel i dostawca usług

Świadczenie^	Płatnik składek (pacjent)'*
(b)
Składka
	Płatnik usług
Świadczenie	(pacjent)

Dostawca usług (szpital, lekarz, ambulatorium)

I Te pierwsze operują na zasadzie wypłaty odszkodowań (pokrycia kosz-L leków i leczenia) dla klientów. Świadczenie usług odbywa się przez niezależne organizacje wybrane przez ubezpieczonego (szpitale, ambulatoria, lekarze). Te drugie opierają się na świadczeniach ochronnych oferowanych w sposób zintegrowany (rys. 3). Organizacje ochrony zdrowia sfHealth Maintenance jOrganizations - HMO) oferują świadczenia dostarczane przez zależne i kontrolowane przez siebie podmioty. Oznacza to pozbawienie klientów możliwości swobodnego wyboru świadczeniodawcy, skutkuje natomiast w praktyce znacznymi redukcjami kosztów funkcjonowania systemu. Uważa się, że to właśnie szerokie zastosowanie systemu zintegrowanych świadczeń zdrowotnych spowodowało zatrzymanie od połowy lat dziewięćdziesiątych dalszego wzrostu udziału wydatków na ochronę zdrowia w PKB. Z tych też względów organizacje ochrony zdrowia stają się coraz bardziej popularnym rozwiązaniem w USA i w krajach europejskich.

4. Ubezpieczenia wypadkowe i zdrowotne w Europie Zachodniej

Ubezpieczenia wypadkowe i zdrowotne rozwinęły się w Europie Zachodniej w odpowiedzi na procesy uprzemysłowienia oraz związanej z tym przyspieszonej urbanizacji. Początkowo miały one wyłącznie charakter komercyjny, opierając się na indywidualnej przezorności zainteresowanych. Pierwsze publiczne systemy ubezpieczeń zdrowotnych pojawiły się pod koniec XIX wieku (reforma Bismarcka), z tym że ich prawdziwy rozkwit przypada na okres po II wojnie światowej. Wówczas to wiele krajów europejskich podjęło szerokie reformy systemów zabezpieczeń społecznych opartych na idei finansowej solidarności, powszechnej dostępności i społecznej sprawiedliwości. Objęło to również kwestie ochrony zdrowia. Nowe podejście państw europejskich do tych zagadnień znalazło swój formalny wyraz w przyjęciu przez nie w 1952 r. konwencji nr 102 Międzynarodowej Organizacji Pracy, która ustanowiła minimalne standardy zabezpieczenia społecznego. Obejmowały one, w odniesieniu do świadczeń zdrowotnych, m.in. następujące kwestie: zakres udzielanej pomocy,

■k kategorie osób uprawnionych,

421