DSC01317 (5)

twój umysł nie poznawai jej wcale, nie mógłbyś w żaden sposób wiedzieć, że chcesz być mądrym i że masz obowiązek chcieć tego; a nie przypuszczam, żebyś temu zaprzeczył). Powiedz mi więc teraz, czy sądzisz, że mądrość, podobnie jak prawda stosunków liczbowych, jest -współ" nym dobrem dla wszystkich istot, które posługują cio m_: zumem, czy teżr uważasz, że tyle jest rodzajów mądrości, ilu może być mądrych, ponieważ ilu ludzi, tyle ludzkich umysłów, z czego wynika, że ani ja nie widzę niczego twoim umysłem, ani ty moim.

E. Jeżeli najwyższe dobro, jest jedno dla wszystkich, to tak samo mądrość, czyli prawda, która pozwala poznać je i posiąść, powinna być jedna i wspólna.

A. A czy wątpisz, że najwyższe dobro — czymkolwiek jest ono — jest jedno dla wszystkich?

£. W samej rzeczy wątpię, ponieważ widzę, jak różni ludzie cieszą się z różnych rzeczy, jakby były ich najwyższym dobrem.

A. Chciałbym, żeby najwyższe dobro nie budziło w nikim wątpliwości, tak jak nikt nie wątpi, że tylko jego osiągnięcie może uczynić człowieka szczęśliwym — niezależnie od tego, czym ono jest. Lecz jest to obszerne zagadnienie i może wymaga długiej rozmowy. Przyjmijmy zatem, że tyle jest najwyższych dóbr, ile jest różnych przedmiotów, których .pożądają' rozmaici ludzie w przekonaniu, że są to najwyższe dobra. Czy z tego, że mądrość pomaga ludziom poznawać d wybierać rozliczne i różnorodne dobra, wynika, że ona sama nie jest jedna i wspólna dla wszystkich? Jeżeli tak sądzisz, możesz także wątpić, czy jest jedno światło słoneczne, skoro widzimy dzięki niemu wiele rozmaitych rzeczy. Z tej wielości każdy wybiera jeden dowolny przedmiot, w którym jego wzrok znajduje upodobanie. Jeden przygląda się wysokiej górze i odczuwa przyjemność na ten widok; inny wpatruje się w rozległą płaszczyznę pól; jeszcze inny zatapia wzrok w głębiach dolin, w zieleni lasów lub obserwuje ruchliwą powierzchnię morza. Są i tacy, którzy chcąc nacieszyć . oczy, łączą te wszystkie piękne widoki albo niektóre z nich. 1 A więc wiele jest różnych obrazów, które ludzie widzą ■ w świetle słonecznym i wybierają, aby się nimi radować, j'.^lecz jedno jest samo to światło, w którym wzrok każdego