'SyMK)UK.,A |ó|
2Mk
Wniosek: Zawsze warto sprawdzić, czy sy-(uncja, w którą chcemy się zaangażować, nic ma cliii rakiem aukcji dolara, n Jeżeli mu, lo lepiej iiię w nii) nie angażować.
Bnzerman i Nenie (1997, s. 33 34) przyta c/aji| wypowiedź amerykańskiego kongres mana l;!oydu Spencera w sprawie u mery-knńsko-ntd/.łcckłcgo traktatu SALT: „Wyznawałem przez Juk 1.4 cziin następującą li lozofię w sprawie układu SALT: Rosjanie nie zaakceptują układu SALT, o ile nie będzie leżał w leli najlepszym interesie, ale wydujc mi się, że Jeżeli będzie to rzeczy wiście w Ich interesie, to nic będzie (o leżało w naszym najlepszym interesie**, /daniem Hazermana i Nealc'a wypowiedź ta dobrze ilustruje postawę przyjmowana przez większość uczestników negocjacji: jeżeli coś jest dobre dla drugiej strony, to z pewności a nic Jest dobre dla mnie. Przyjmujący tę postawę zakładaji), że pula do podziału jest zamknięta i wobec tego nic ma rozwiązania korzystnego dia obu stron.
Takie przekonanie Jest jednak w wielu wypadkach błędne. Jak pisaliśmy o tym w paragrafie o negocjowaniu integracyjnym, całkiem często sytuacja zawieru możliwości korzystne dlu obu stron, to jest zu-wicia możliwość poszerzenia wielkości puli do podziału. Kiedy na przykład praco dawca chce, by pracownicy przechodzili więcej szkoleń, to u pracowników może łatwo wytwarzać się negatywne nastawienie do uczenia się: nie chcemy zbyt wielu szkoleń. Ale szkolenia (oczywiście dobre szkolenia) mogą być zarówno w interesie pracodawcy (zapewniają większą wszechstronność pracowników), jak i w interesie pracowników (dają większe bezpieczeństwo zatrudnienia).
Przekonanie o niezgodności |ft,
Jest zwykle lak silne, że uczestnicy „ r% cjl nie zauważają. Iż istnieją rozwjn/f^% rzystne dla obu stron. Bnzermiin | i?*°* (1997, s. 35) przytaczają eksperyment | ^ Thompson, która dawała badanym ohcjT do negocjowania różne konfliktowe my. Wśród tych problemów umlci/^Jf’ niekiedy także takie, w których nic dzil żaden konflikt interesów, a więc inh, których wcale nie trzeba było nsgoęJoJS? Okazało się jednak, że całkiem duży proccnj badanych (39%) nie zauważał lego bjm konf liktu i nie odnajdował rozwiązaniu kc>.. rzystnego dla obu stron.
Wniosek: Zawsze warto sprawdzić, c/y w sytuacji negocjacji ide można pus/cr/^ puli do podziału.
1 5.8,3, Znaczenie sformułowania problemu
Wyobraźmy sobie pracowidka, któremu pracodawca obieca! podnieść phicę o 500 zł, ale w rzeczywistości zwiększył ją tylko o 300 zł (tłumacząc to trudnościami f|. morsowymi firmy), ('zy pracownik zyskał w ten sposób 300 zl. czy stracił 200 z,17 Jeżeli pracownik odniesie uzyskaną pod wy/ kę do swojej dotychczasowej płacy, lo naturalnie mii powody do zadowolenia zyskał 100 zl. Ale punktem odniesienia może być również obiecana podwyżka o 500 zl, Przy tym punkcie odniesienia pracownik może odczuwać, że poniósł stratę w wyso* kości 200 zl. Przykład ten dobrze ilustruje znaczenie sposobu, w jaki zostanie sformułowany negocjowany problem.
Przytoczymy teraz wynik pewnego eksperymentu2, który pokazał, że sposób sformułowania problemu rzeczywiście ma wpływ na wynik procesu negocjacji. Hazer-man, Mnglinzzi i Nenie (1985) przeprowu-
/f/iltlA Ha ii ._ _ —
/(Mo. fta/ermsn, MftglM NtAi*, iw,
Roik |
od łysków netto |
spriedsjscego (1 |
I) |
florktad 'zysków netto kupującege (1) | |||
Cmi dosfswy |
Warunki obnliki |
Warunki opłaty |
Om dostawy |
Warunki otnUkl |
Warunki apaty | ||
A |
0 |
0 |
0 |
A |
4000 |
2400 |
1800 |
B |
200 |
200 |
800 |
8 |
2800 |
2100 |
1400 |
c |
400 |
800 |
1000 |
c |
2000 |
1600 |
1200 |
0 |
000 |
000 |
1600 |
0 |
2800 |
1600 |
1000 |
E |
800 |
1200 |
2000 |
1 |
2000 |
1200 |
SOO |
F |
1000 |
1800 |
2800 |
F |
1800 |
900 |
800 |
a |
1200 |
1800 |
2000 |
0 |
1000 |
800 |
400 |
H |
1400 |
2100 |
3800 |
H |
800 |
200 |
200 |
| |
1800 |
2400 |
4000 |
1 |
0 |
0 |
5 |
Rozklod wydatków sprzedającego (I) (przy całkowitym zysku « f 8000) |
Rozklod wydatków kupującego (f) (przy cełk owitym lyiku ■ 16000) | ||||||
Cisa (tostowy |
Warunki obnlikl |
Warunki opłaty |
Om dostawy |
Warunki obnlikl |
Warunki opk | ||
A |
•1000 |
-2400 |
•4000 |
A |
0 |
0 |
0 |
0 |
1400 |
-2100 |
-3600 |
8 |
600 |
200 |
200 |
c |
-1200 |
-1800 |
-3000 |
c |
•1000 |
-800 |
'400 |
0 |
-1000 |
•1000 |
-2600 |
D |
-1600 |
•000 |
600 |
F |
-800 |
-1200 |
-2000 |
B |
-2000 |
-1200 |
-800 |
F |
-600 |
-900 |
-1000 |
f |
-2800 |
-1000 |
-1000 |
a |
-400 |
-800 |
-1000 |
a |
2000 |
-1600 |
-1200 |
H |
-200 |
-300 |
-600 |
H |
•3800 |
-2100 |
-1400 |
1 |
0 |
0 |
0 |
i |
-4000 |
2400 |
-1800 |
(ł/.iłi eksperyment «ymułwjźjcy negocjacje rnłędzy sprzedającym i kupującym, t/czcrtl nicy badtinlu mieli zn zadanie przeprawił-il/MĆ tninsnkejc dotyczące ir/cch spraw: c/usu dostawy, warunków obniżenia ceny i sposobu płacenia. Każdemu uczestnikowi negocjacji Mawiano za cci przeprowadzenie Jak największej liczby transakcji z kolejnymi kontrahentami w określonym czasie, lak by osiągnąć Jak największy zysk. Zysk) osiągane przez kupujących I sprzedających wynikały z trunsakcjl dotyczących owych trzech punktów, Pokazują je odpowiednie części tabeli 15,1 W tabeli wypisano dziewięć poziomów ka/dej transakcji - od A do I, Zauważmy, ze sprzedający najmniejsze zyski osiągał przy poziomie A, a największe przy poziomic I, natomiast kupujący