Sposoby badania emocji  H. Gasiul
1 Sposoby pomiaru komponentu doświadczania i świadomości emocji
2.1 Skala nominalna:
- lista 124 uczuć  wybierz pasujące do Ciebie
2.2 Skala porządkowa i interwałowa:
- metody oparte na skali R. Likerta, np. lista 24 (30)uczuć opisanych przez H. Hermans w Teście Konfrontacji ->
określić stopień częstotliwości występowania danych uczuć ze względu na dany obiekt
- Ch. E. Osgood różnicowanie znaczeniowe emocji (dyferencjał semantyczny) -> oznaczenie stopnia posiadania
danej cechy przez daną emocję (ewaluacja  dobry/zły; potencjał/ siła  mocny/słaby; aktywność 
szybki/wolny)
2.3 Skala bezwzględna
- Gunnar Borg -> udzielanie odp. na pyt. dot. siły danej emocji; 0-zupełny brak do 10 skrajnie silna
2. Wybrane techniki pomiaru doświadczania i świadomości emocji
2.1 Profil emocji R. Plutchika i H. Kellermana
- do badania ośmiu emocji Plutchika
- prezentuje się 43 pary cech np.  uważny-przygnębiony ; wybrać to określenie, które pasuje lepiej
- obliczenie przez określenie, którą z ośmiu emocji określa dany wybór
- porównanie wyniku z normami w precentylach
- skala stosowana w praktyce klinicznej, pozwala na podstawie stanów emocjonalnych różnicować grupy
zaburzeń
2.2 The Mood Adjective Cheek List (MACL)  Vincent i Helen Nowlis _>NASTRÓJ
- nastrój jest traktowany jako efekt działania na daną osobę konfiguracji jej aktywności
- ta konfiguracja aktywności może być traktowana jako ogólny wzorzec funkcjonowania i orientacji,
prezentujący się w postaci poziomu aktywacji, poziomu kontroli, pozytywnej lub negatywnej oceny
- 130 przymiotników opisujących nastrój
- uzyskano 12 czynników: agresja, niepokój, surgencja(energia), podniecenie, koncentracja, zmęczenie, uczucia
społeczne, smutek, sceptycyzm, egotyzm, wigor, nonszalancja /ogólna dezaktywacja
2.3 Kwestionariusz Samopoczucia _>NASTRÓJ
- skala do badania nastrojów używana w Polsce
- adaptacja skali Profile of Mod States D.M. McNaira, M.Lorra, L.F. Drooplemana (POMS)
- nastrój jako względnie trwały stan emocjonalny
- 65 przymiotników dot. stanów emocjonalnych człowieka
- 5 pkt skala Likerta
2.4 Skale mierzące poszczególne stany lub cechy emocjonalne
- Skala Lęku E. Tyrol
- Skala Ch. Spielberga (lęk jako stan i cecha  STAI)
- J.Wolpe  kwestionariusz do oceny reakcji lękowych
- kwestionariusz  Nastroje i Humory A. Bussa i A. Durke; 8 podstawowych rodzajów agresywności
2.5 Metody projekcyjne
Uruchomienie samego procesu projekcji jest następstwem wzbudzenia stanów emocjonalnych
a) Metoda plam atramentowych H.Roschacha
- umożliwia określenie stanu dojrzałości emocjonalnej, zrównoważenia emocjonalnego, łatwości wzbudzania
procesów emocjonalnych, odporności psychicznej na stany emocjonalne, rodzaju nastawienia emocjonalnego w
stosunku d różnych kategorii obiektów, stanów niepokoju, intensywności przeżywania stanów emocjonalnych,
łatwości ulegania stanom emocjonalnym, stopnia ich kontrolowalności itd.
b) Test Piramid Barwnych R.Heissa i P.Heider
- do badania afektywnej struktury osobowości
- na afektywną strukturę osobowości wskazują ruchliwość i zmienność zachowań, które odpowiadają za
zmienność reakcji i nastrojów, budując afektywną dynamikę
- najbardziej czułym wskaz
nikiem efektywności (cechującej się daną siłą, trwałością wymiarem przyjemności
lub nieprzyjemności oraz komponentą nastroju) jest barwa
- metoda opiera się na preferencji barw
- ułożyć z kwadracików o różnych kolorach trzy ładne i brzydkie piramidy
- na podstawie odpowiednio ułożonej kombinacji barw analizuje się rożne tzw. syndromy, z których
najważniejsze są:
1
" Syndrom pobudzenia  tłumienia (pobudzenie -> ukierunkowanie na zewnątrz, otwartość na bodz
ce
zewn., wyższa i trwalsza pobudliwość)
" Syndrom normy (stan dostosowania się, normalny sposób przeżywania emocjonalnego)
" Syndrom bezbarwności (wskazuje na stopień zaburzeń psychicznych)
" Ocena rodzaju ukształtowania piramid (wielobarwne?), formuła zmienności (liczba użytych barw),
proporcje miedzy ładnymi i brzydkimi piramidami, czas oraz częstość zmian w układaniu piramid,
jakość barw preferowanych (np. szary-tłumienie pobudzenia, bierność, unikanie/ zielony  brak
neurotyczności)
c) Test Kolorów M. Luschera
- do badania dynamicznej struktury osobowości i do oceny typu przeżywania
- opiera się na preferencji barw
- wybieranie z początkowej liczby 8 kwadracików tego, który podoba się najbardziej itd.
- podstawą interpretacji jest sekwencja uporządkowania kolorów i ich rodzaj (jak barwa, kategoria
zasadnicza/pomocnicza)
- np. kolor szary jak pierwszy pokazuje na osobę niechętną d angażowania się w problemy innych, czerwony
pokazuje na intensywność działań, zmysłowość
3. Psychofizjologiczne wskaz
niki emocji:
3.1 Monitorowanie fizjologicznych procesów:
- pomiar aktywności elektrycznej skóry (aktywacja elektrodermalna)
- pomiar oparty na różnicy potencjałów między dwoma punktami na skórze, tzw. metoda endosomatyczna lub
pomiar odporności elektrycznej mierzony w trakcie przepływu przez skórę prądu z zewnętrznego z
ródła tzw.
metoda egzozomatyczna
- podwyższenie aktywności emocjonalnej związane jest ze wzrostem potliwości skóry i obniżeniem oporności
skóry  tym samym wzrasta przepływającego  ilość prądu (napięcie)
- to zjawisko nazwano reakcją skórno-galwaniczną GSR
- pomiar przewodności używany w metodzie egzosomatycznej; reakcja konduktacji skóry  SCR -> wzrost
aktywności emocjonalnej prowadzi do wzrostu przewodności skóry
3.2 EMG
- w stanach emocjonalnych są neurony prowadzące do różnego typu mięśni twarzy często aktywizowane; gdy
mięsień twarzy kurczy się, wówczas generuje na swojej powierzchni potencjał elektryczny
- EMG pozwala na różnicowanie pozytywnych i negatywnych stanów emocjonalnych
3.3 EEG -> pomiar potencjału bioelektrycznego mózgu
- można przypuszczać, że między emocjonalnymi stanami wyciszenia (spokoju) i podniesionej aktywności
istnieje odzwierciedlająca się w zapisach EEG różnica (spokój  dominacja fal alfa, podwyższona aktywność 
dominacja fal beta)
- wysoki wskaz
nik alfa wiąże się z bierno-zależymi i receptywnymi postawami wobec innych
- niski wskaz
nik alfa związany ze spójnym, dobrze określonym i nieskrępowanym dążeniem do aktywności
- osoby o psychopatycznej sylwetce osobowości cechowały się dość wyraz
nymi anomaliami w zapisie EEG,
wśród których rejestrowano znacznie częstsze niż normalnie występowanie aktywności fal theta
3.4 EKG  rejestrowanie zmian w aktywności sercowo-naczyniowej, zmiany w zakresie oddychania, odruch
z
reniczny pobudzenie  z
renice się rozszerzają)
3.5 Detektory kłamstwa
-poligraf/wariograf
4. Behawioralne metody pomiaru emocji:
4.1 Są to wszelkie metody, które umożliwiają obiektywną rejestrację zachowań emocjonalnych/ koncentrują się
na ekspresywnym komponencie procesu emocjonalnego
4.2 J. Frois-Wittmann ->ocena ekspresji twarzy
4.3 Skala Woodworth i Schlosberga
- dwie współrzędne jako oopisujące dwa wymiary emocji   przyjemność  nieprzyjemność nieprzyjemność
drugi to  odrzucenie- uwaga
- posuwając się wzdłuż osi od obwodu do środka opisujemy coraz to słabsze natężenie danego wyrazu
mimicznego  w samym środku znajduje się punkt zerowy, neutralny
2