DSC03995

12 lAJtAN

Niemna i porównaniu leli /. profilami kraju, podzluł plejstocenu na

ośe ilodowuceó l pięć iuterglitejulów, dując Ich korci ac je /, plejetocc-nom całego Niżu Póinoenoeuropejsklego. Podobny podział, aczkolwiek oparty na Innych podstawach, przedstawi! W. Poźuryski w 111153 r, publikując wyniki swych wieloletnich badań w dolinie Wiwly miedzy Zawichostom i Puławami.

W 1955 r. do dyskusji nad całokształtem podziału stratygrafocznego plejstocenu niżowego włączył się E. Riihle (1955). Autor ten stosując ostrożnie kryteria geologiczne przychylił się do podziału W, Szafera, w części dotyczącej głównych jednostek stratygraficznych. Ponadto E. Ruble wprowadził do podziału jednostki litologiczne, z których najważniejszy był poziom osadów „preglacjalnych” i poziomy należące do interglacjału mazowieckiego. E. Riihle jako pierwszy przeprowadził korelację pomiędzy miąższymi seriami uważanymi za rzeczne, jednak często o niewystarczająco udokumentowanej genezie, i utworami organicznymi zbadanymi metodą analizy pyłkowej. Powstały w ten sposób podstawy do dalszej rozbudowy profilu stratygraficznego ciepłych pięter plejstocenu.

Zdobycze dziesięciolecia 1945—1955 w badaniach nad stratygrafią czwartorzędu w Polsce ukazały nie tylko ogromny dorobek tych lat, ale również określiły główne kierunki dalszych badań, dotyczących najbardziej dyskusyjnych zagadnień. Rozstrzygnięcia wymagały m. in.: datowanie i podział osadów „preglacjalnych”, badania nowych znalezisk warstw z florą w jasnej sytuacji stratygraficznej, podział zlodowacenia środkowopolskiego, a zwłaszcza pozycja stratygraficzna stadiału warciań-skiego, zaliczonego przez W. Szafera do zlodowacenia bałtyckiego oraz stratygrafia zlodowacenia bałtyckiego, a zwłaszcza obecność w nim osadów o cechach interglacjalnych zgodnie z poglądem B. Halickiego.

Po 1960 r. zaznaczył się przede wszystkim znaczny postęp w uszczegółowieniu podziałów stratygraficznych wskutek rozszerzenia odpowiednich kryteriów i dalszego sprecyzowania zasad stosowania terminologii. Przykładem jest podział opublikowany przez S. Z. Różyckiego w 1961 r. i później przez niego rozwijany (S. Z. Różycki, 1961b, 1964b, 1965b), a wreszcie ogłoszony w opracowaniu monograficznym w 1967 r. i w drugim wydaniu w 1972 r. Podział ten jest oparty na zmianach warunków klimatycznych, nawet drobnych. Jednakże należy zauważyć, że zmiany te nie zawsze są potwierdzone odpowiednimi bądź o odpowiednio rozpoznanej genezie osadami. Ważnym założeniem, jakie zastosował S. Z. Różycki, uzasadniając je wcześniej w swoich publikacjach, jest teza o róż-nowiekowości diagramów pyłkowych typu interglacjalnego, które dotychczas powszechnie były uznawane za jednowiekowe. W konsekwencji powstała rozbudowana i skomplikowana stratygrafia ciepłych pięter plejstocenu, a zwłaszcza interglacjału mazowieckiego.

W 1969 r. ukazały się prace E. Riihlego (1969a, b) i A. Srodonia (1969), w których przedstawiono nowe bądź znane dawniej, ale niewystarczająco udokumentowane, jednostki stratygraficzne zlodowacenia środkowopolskiego. Poglądy obu autorów świadczą wyraźnie o tendencjach do podziału zlodowacenia środkowopolskiego na przynajmniej dwa osobne zlodowacenia przedzielone interglacjąłem. Młodsze z tych zlodowaceń odpowiada stadiałowi warty. E. Riihle wyróżnia ponadto ciepły interstadiał na początku zlodowacenia środkowopolskiego, podając jego