DSC04162

NP:< >1*1 .IfJNTOCHiN ni/, 1'mi.hki i wv/,vnv Audi )JCOWOI*OLlKMr, 179

we), moren wołowych, ołów ł kemów z Juz reoeiyjnych tego ztadiału, osady te poznano szczegółowiej w północnej części Wyżyny Krakowako-Czi;8tochc)vy«kłeJ i nu północno-wschodnim i północno-zachodnim obrzeżaniu G>>r Świętokrzyskich (S. Z. Różycki, IDolb, 1907a, 1972u- L, Lind-ni i , 1971 n). Nu Lubelszczyżnlc tego wieku owudy pianki, żwiry i głazy moren czołowych luzy różanki — stwierdzono na północny zachód od Włodawy (J, Trembaczowiki, 1963).

Stmłiuly i łntemtłidiłiły pormiksymalne, Po stadiulc o maksymalnym isu.gu lądolodu nastąpił okres recesji lądolodu środkowopolskiego, charakteryzujący się kilkoma nawrotami chłodnymi, którym do niedawna przypisywano rangę stadiałów. Okresy cieplejsze są określane przeważna' jako interstadiały, choć niektóre dano paieobotaniczne wskazują na większe wymagania klimatyczne roślin, których szczątki występują w

d ich. Kolejnym okresom interstadialnym i studialnym odpowiadają osady coraz młodsze, przy czym strefy ich akumulacji przesuwają się w miarę zaniku środkowopolskiej czaszy lodowej stopniowo ku północy.

Wśród stadiałów i interstadiał ów pomaksymalnych wyróżniono kolejno: interstadiał pilicki, stadiał mazowiecko-podlaski, interstadiał bu-żański, stadiał półnoenomazowiecki, interstadiał regimłński i stadiał mławski (tab. 4).

Osady interstadiału pilickiego (nazwanego pierwotnie interstadiałem Pihcy) i stadiału mazowiecko-podlaskiego (warty) są rozwinięte w strefie równoleżnikowej ciągnącej się od zachodu od Mużakowa przez Lubin, Trzebnicę, Kalisz do dorzecza Widawki 1 dolnej Pilicy oraz na wschód od Wisły w strefie dorzeczy dolnego Wieprza, Wilgi i Krzny. Klasycznymi obszarami rozpoznania osadów są obecnie dorzecza dolnej Pilicy i Widawki, Wyżyna Łódzka oraz wschodnia część Niziny Mazowieckiej i Nizina Podlaska.

Osady interstadiału bużańskiego (nazwanego pierwotnie interstadiałem Bugo-Narwi) i stadiału północnomazowieckiego są klasycznie rozwinięte nad Wisłą na odcinku od Modlina do Wyszogrodu, w dorzeczu dolnej Narwi, dolnego Bugu i Wkry, a także w okolicach Białegostoku.

Osady interstadiału regimińskiego i stadiału mławskiego są znane z północnej części Niziny Mazowieckiej.

Pełna sekwencja osadów tej części zlodowacenia środkowopolskiego łącznie z osadami faz recesyjnych poszczególnych stadiałów obejmuje kilkadziesiąt odrębnych poziomów lub zespołów warstw. Wyczerpujące omówienie ich składu i występowania nie mieściłoby się w niniejszym tekście, toteż kolejne poziomy stratygraficzne przedstawiono jako zespoły osadów i serie oraz przede wszystkim w najlepiej rozpoznanych regionach.

Interstadiał pilicki. Poza stanowiskami utworów orgmiernych (omawianie ich przynależności do interstadiału przekracza ramy tego opracowania) do interstadiału pilickiego (tab. 4) są zaliczane utwory rezydualne i rzeczne oraz mineralne osady jeziorne, a także globy kopalne.

Utwory rezydualne występują prawie powszechnie, Są to głazy i żwiry, ewentualnie z domieszką Piasku, czyli bruki na glinach zwałowych lub na innych utworach. Poziomy te często stanowią songowy utwór w dolinach, które później zostały zasypane przez osady rzeczne, wodno!odowcowe i zastolskowo; miejscami stanowią też domieszkę w