DSC04333 (3)

Poza dobrem i złem Przygrywka do filozofii przyszłości

Odtąd zadanie na następne lata było zarysowane w pełni wyraźnie. Eq_ rozwiązaniu afirmatywnej części mego zadania przyszła. kolej -ira. jego -negającą~słpwem i czynem połowę.: przewartościowanie samych dotychczasowych wartości, wielką wojnę. - wywołanie dnia rozstrzygnięcia. Wliczone w to jest powolne rozglądanie się za pokrewnymi duszami, za tymi, którzy z racji siły podaliby mi dłoń w sprawie nicestwienia. Odtąd wszystkie me pisma są wędkami: może nienajgorzej umiem łowić?... Jeśli nic się nie złowiło, to nie moja w tym wina. Brakło ry b...

2.

Książka ta (1886) jest w swej istocie krytyką nowoczesności, nowoczesnych nauk, nowoczesnych sztuk, nie wykluczając nawet nowoczesnej polityki, a zarazem zawiera wskazania na typ przeciwstawny, jak najdalszy od nowoczesności, typ dostojny, afirmatywny. W tym ostatnim sensie książka ta jest szkołą gen-i i Ihomme' a, przy bardziej niż kiedykolwiek duchowym i radykalnym rozumieniu tego pojęcia. Trzeba mieć odwagę w sercu, by pojęciu temu w ogóle sprostać, nie wolno nauczyć się lęku... Wszystko, czym chlubi się nasza epoka, odczuwam jako przeciwieństwo tego typu, niemal jako złe maniery, np. słynną „obiektywność”, „współczucie dla cierpiących", „zmysł historyczny" z jego uległością wobec obcego smaku, z jego padaniem plackiem przed petits faits. „naukowość". Jeśli zważyć, że książka ta przychodzi po Zaralustrze, to ujawni ona może dietetyczny rćgime, któremu zawdzięcza swe powstanie. Oko zepsute głęboką koniecznością widzenia daleko - Zaratustra jest bardziej dalekowzroczny niż car - zostaje tu zmuszone do tego. by ostro uchwycić to, co najbliższe, czas, owo wokół-nas. We wszystkich fragmentach, zwłaszcza zaś w sferze formy, odnajdzie się ten sam arbitralny odwrót od instynktów, które umożliwiły Zaratustry. Subtelność formy, zamysłu, sztuki milczenia jest tu na pierwszym planie, psychologią operuje się z widoczną surowością i okrucieństwem - w książce brak choćby jednego serdecznego słowa... Wszystko to przynosi ulgę. ale któż zgadnie, takiej ulgi wymaga takie roztrwonienie dobra jak Zaratustra? Mówiąc teologicznie - nastawić uszy, bo rzadko przemawiam jak teolog! - to sam Bóg na koniec swej dniówki ułożył się jako wąż pod drzewem poznania: wypoczywał tam w ten sposób od swej boskości... /.robił wszystko za piękne... Diabeł to po prostu leniuchowanie Boga co siódmy dzień...