DSC05429 (2)

38

Polaków. Profckbuai cyTm&d», rosyjski generał Iwan Och n. proponował Pierwotnie wzniesienre w tym oda trzypiętrowej baszty fortocznej na terenie i O*ro<fu Sackicpo Ten tam inżynier wojskowy opracował projekty twierdz I ^ Modlinie ^Nowo-Oieotyiewskj. Dęblimer (Iwanogród) i w Brześciu Litewskim. które utwierdzić miały rosyjskie panowanie nad ziemiam■ ICrólcst wa Polskiego.

PO najtrudnjcjazycfa cifA Warszawy pierwszych latach popowstaniowych w połowie lat trzydziestych pojawiają się pierwsze poważniejsze inicjatywy I Budowlane. Wiążą się one * nazwiskiem Adama Mik owakiego (179(8—1879)H absolwenta Unrwersytetu Warszawskiego, jednego z najwybitniejszych gx»J-] sir ich twórców epoki wczesnego historyanu. Byt to architekt oryginalny i wrmrhrtrrMiny. « łego działaInośó uznać należy za bardzo charaktcrys I tyczną dla ronsantyczaęy fazy rozwoju architektury historyzmu. Wysłany w podróż zagraniczną dla pogłębienia swojej architektonicznej wiedzy, po powrocie opublik owal w roku J 828 śmiały projekt budowy tunelu pod Wisłą dla połączenia lewobrzeżnej Warszawy z Pragą, wzorowany na podobnym londyńskim pooijfśle przebicia tunelu pod Tamizą.    j byt

pierwszym polskim architektem otwarcie głoszącym pochwalę gotyk u, m popularyzacji motywów neogotyckich w dużej mierze służyły wydane pneez I mego publikacje, w których prezentował swoje teoretyczne rozważani a i prace architektoniczne. Podkreślał on, zgodnie ze zad obywającymi wówczas popularność w zachodniej Europie poglądami, że gotyk Jest najwłaściwszym stylem dla świątyń chrześcijańskich — jak pisał: nikt nie może się oprzeć „słodkiemu, głębokiemu i poważnemu uczudu, jakie sprawiają świątynie ciiru śrijańtlrBr gotyckiego styriia***.

Niezwykle interesująco prezentuje się szereg pomysłów z wydanego w latach 1843 i J 846 albumu zawierającego liczne zrealizowane i niezrealizowane projekty, zarówno monumentalne budowle miejskie, jak i siedziby wiejskie lub podmicjiłr rr^a. W zaprezentowanych tablicach architekt * prawdziwie romantyczną swobodą łączy motywy gotyckie zarówno o proweniencji -m^jcisicjerj. jak i włoskiej z elementami ..stylu arkadowego" czy leź motywami „mauretańsk imi Formy gotyckie architekt traktuje w sposób czysto dekoracyjny, bez zrozumienia dla ich konstrukcyjnych walorów i artystycznej ekspresji, co było znamienne dla wczesnej fazy historyzmu w Fol nor -

Do najbardziej zdumiewających pomysłów Idźkowakiego należał projekt garze budowy warszawskiego Piecu Zamkowego, z zabudową o przewadze form neogotyckich, choć sam Zamek Królewski miał otrzymać szatę ncore-

esansową. Równie oryginalny byl projekt wielkiego zamku cesarskiego, który 2)iał sumąć w Warszawie przy Alejach Ujazdowskich. Architekt zaprezentował monumentalną, a jednocześnie malowniczo, nieregularnie rozczłonkowaną kompozycję* której bryłę urozmaicają różnej wielkości wieże i wieżyczki. Pełne inwencji kompozycje Idźkowakiego należą do najciekawszych kreacji w ów-_czcsncj architekturze europejskiej i stawiają go w rzędzie najoryginalniejszych tonerów epoki.

Rys. 8. Warszawa, katedra-fasada, 1836-1840, uch. A. Idżkowski