DSC05447 (3)

W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XIX w. nowe centrum stolicy, skupiające się wzdłuż ul. Marszałkowskiej, nabierającej rangi główny arterii miasta, i jej przecznic, zabudowywało się reprezentacyjnymi kamieni, j cami. Mieściły one zarówno mieszkania do wynajęcia, jak i często luksusów* siedziby właścicieli. Jako twórca tego rodzaju kamienic wyróżnił się Witołtf Lanca (1828-1892), syn Franciszka Marii. Fasady jego budowli odznaczają I się wielką oadobnośdą i elegancją, wykorzystując motywy dojrzałego renesaa-su włoskiego oraz elementy architektury francuskiej - przede wszystkim I wysokie dachy z lukarnami. Spośród jego dzid wyróżnić należy kamienicę przy ul. Marszałkowskiej 138 (róg Świętokrzyskiej) oraz dom przedsiębiorcy J budowlanego Kazimierza Granzowa przy ul. Królewskiej, o plastycznym I rustykowanym cokole i wysokich francuskich dachach - obydwa obiekty nic I istnieją. Zachowanym dziełem architekta jest pałac Szlenkierów przy pi Zielonym (obecny pl. Dąbrowskiego) z lat 1881-1883. o niezwykle har- I momjnej i eleganckiej neorenesansowej fasadzie. Styl stosowany przez JLan* | caego wzorowany był głównie na rozwiązaniach panujących w tym czasie j w Wiedniu. Wśród twórców warszawskich kamienic wyróżnił się także Józef Hoss (1846-1904). architekt wykształcony w Berlinie, który zdobywał prak- I tykę przy budowie pałacu Kronenberga. W kamienicy przy ul. Marszałków- | skicj 110. róg Chmielnej (nie istnieje), zastosował on rzadko wówczas pojawiające się motywy czerpane z renesansu florenckiego. W podobnym stylu przebudował takie kamienicę przy ul. Marszałkowskiej 148. Powśdąg-li we formy dojrzałego renesansu prezentowały rezydencjonalne kamienice | Karola Strasburgera przy ul. Królewskiej 10 (przebudowa w latach 1882-1884) oraz Juliana Fuchsa przy pl. Trzech Krzyży (1884-1886). Tę ostatnią architekt ozdobił na narożach okrągłymi pawilonami z figurami 1 gryfów. Bogatszymi i hardziej dekoracyjnymi elewacjami oraz wysokimi i francuskimi dachami odznacza się kamienica Wedla wzniesiona na rogu J ul. Szpitalnej i Hortensji (1893) przez Franciszka Braumana.

Obok dużych miejskich rezydencji, w kształcie pałaców czy kamienic, | popularny jest także w Warszawie w tych latach typ willi włoskiej - tego j rodzaju siedziby stawiano najchętniej w Alejach Ujazdowskich bądź też I w ich najbliższym sąsiedztwie. Z roku 1877 pochodzi willa senatora Karnic-1 kiego zaprojektowana przez J. Hussa, której harmonijną elewację urozmaicają na dwóch piętrach loggie. Jako twórca tego rodzaju siedzib zasłynął przede 1 wszystkim syn Henryka Marconiego, Leandro Marconi (1834—1919). Architekt I ten formę pełnej elegancji i lekkości włoskiej willi renesansowej nadał siedzibom przemysłowca Wilhelma Raua (1868), Wacława Wernickiego (1877), Feliksa Sobańskiego (1876) oraz przebudował w tym duchu tzw. I willę ..Pod Karczochem". L Marconiemu nieobce były także odmienne i konwencje stylowe. W roku 1878 wybudował on przy ul. Foksal dla hr. I Konstantego Zamoyskiego pałacyk w stylu późnego renesansu francuskiego, |

H

*

K