DSC06350 (2)

2.    Jakie więzy łączą dane zagadnienie z innymi zagadnieniami nauki lub praktyki?

3.    Dla jakich obszarów nauki ma znaczenie uzyskanie rozwiązania problemu?

4.    Czy i w jakich swoich aspektach rozwiązania problemu znajdą zastosowanie w praktyce?

5.    Dlaczego właśnie Ty (bądź Ty i Twój zespół) masz podjąć się rozwiązania tego probłemu?

6.    C2y ustalono zakres problemu oraz czy wyróżniono zagadnienia stanowiące jego części składowe i związane z nimi hipotezy?

7.    Czy zarysowany został plan postępowania zmierzającego do rozwiązania problemu?

8.    Jakie nakłady czasu, pracy, środków rzeczowych i środków finansowych będą niezbędne do uzyskania rozwiązania?

9.    Czy stworzona została dostateczna baza wyjściowa przez zaznajomienie się ze stanem badań w danej dziedzinie i z literaturą przedmiotu?¹¹⁵.

Zadowalające odpowiedzi na te pytania potwierdzają, że problem został postawiony w sposób właściwy i pełny.

W literaturze metodologicznej można spotkać jeszcze inne kryteria poprawności problemów badawczych. Według F.N. Kerlinge-ra, istnieją trzy następujące kryteria poprawnie sformułowanych problemów badawczych:

1)    problem ma wyrażać relację zachodzącą między dwiema lub więcej zmiennymi, co może przybrać postać takich pytań, jak:

Czy A pozostaje w relacji z B?, W jakiej relacji A i B pozostają do C?, W jakiej relacji A pozostaje do B w warunkach C i D?,

2)    problem ma być sformułowany jasno i jednoznacznie, i to koniecznie w formie pytania, a nie stwierdzenia, że np. „Problemem badania jest...",

^1,5 Ibid.

63