DSC06357 (2)

rozwiązanie postawionego problemu (Cyt. za: J. B menty metodologii badań psychologicznych. Warszawa 1978).

Z. Skórny [...] hipoteza to przypuszczalna, przewidywana odpowiedź na pytanie zawarte w problemie badań. Może ona przy tym dotyczyć związków zachodzących w danej dziedzinie rzeczywistości, kierujących nią prawidłowości, mechanizmów funkcjonowania badanych zjawisk lub istotnych właściwości {Prace magisterskie z psychologii i pedagogiki. Warszawa 1984, s. 72-73).

H. Muszyński: Przez hipotezę rozumiemy więc tutaj twierdzenie, co do którego istnieje pewne prawdopodobieństwo, iż stanowić ono będzie prawdziwe rozwiązanie postawionego problemu. {Wstęp do metodologii pedagogiki. Warszawa 1971, s. 188).

Dla pełnego wyjaśnienia terminu „hipoteza” warto przytoczyć jeszcze kilka jego ujęć prezentowanych w literaturze metodologicznej:

J. Pieter przez hipotezę rozumie pewien rodzaj założeń w pracach naukowych. Hipoteza jest naukowym przypuszczeniem co do istnienia lub nieobecności danej rzeczy czy zjawiska w określonym miejscu lub czasie [...] oraz co do związku zależności danych zjawisk od innych lub związku pojęć bądź wielkości matematycznych oznaczeniu ustalonym¹³². Jest to jedno z najszerszych i najbardziej ogólnych ujęć tego terminu w literaturze.

J. Brzeziński uważa, że [...] z dobrze postawionego problemu powinna jasno wynikać hipoteza (lub hipotezy) badawcza, jako odpowiedź na pytanie zawarte w tym problemie¹³³.

Dla Z. Zaborowskiego hipotezy to [...] pewne przypuszczenia co do kierunku i charakteru zależności między zjawiskami^.

Podobnie, ale dokładniej, znaczenie terminu „hipoteza” wyjaśnia J. Sztumski. Według niego hipotezą jest [...] przypuszczenie lub domysł wysunięty prowizorycznie dla określenia lub wyjaśnienia czegoś, który oczywiście wymaga sprawdzenia, czyli weryfikacji poprzez odpowiednie badania stosowane w danej nauce¹³⁵.

^1,1 J. Pieter. Op. cii., s. 61.

*** J. Brzeziński: Elementy metodologii..., op. cit., s. 57.

¹⁵⁴    Z. Zaborowski: Op. cit., s. 143.

¹⁵⁵    J. Sztumski: Op. cit., s. 53.