DSC07481 (2)

[Twórczość Michaiła Łarionowa należy do najciekawszych zjawisk pierwszej fazy rosyjskiej awangardy. Wielostronnie utalentowany, obdarzony wielkim temperamentem artystycznym i zdolnościami organizatorskimi byl inicjatorem pierwszych wystaw młodych malarzy i współtwórcą najważniejszych ugrupowań awangardowych artystów. Jak u większości twórców tego pokolenia początki działalności malarskiej Łarionowa związane są z postimpresjonizmem. Bardzo szybko wprowadza do swej sztuki zdobycze francuskiego fowizmu i niemieckiego ekspresjonizmu, formułuje też w 1914 roku własną koncepcję sztuki nieprzedstawiającej, określaną terminem „łuczyzm". Wnikliwy i ironiczny stosunek do rzeczywistości znajduje wyraz w powstających od 1907 roku scenach z życia rosyjskiej prowincji, dosadnych obrazkach żołnierskiego bytu malowanych ze swobodą w sposób programowo uproszczony. Styl jego obrazów z tego okresu określany bywa terminem „neoprymitywizm". Poszukując rodzimych wzorów formalnych sięga do tradycji sztuki ludowej, rosyjskiego łuboku z jego linearnym i naiwnym sposobem obrazowania. Pełen humoru i niezwykłej swobody malarskiej obraz Wenus z 1912 roku jest zarazem ironicznym wyzwaniem wobec wiekowej tradycji ikonograficznej. Płótno, 68*85,5 cm (Państwowe Muzeum Rosyjskie, Petersburg).]

konstrukcje tekturowych i drewnianych „gitar”, przestrzennych studiów przedmiotu i form jego materialnej egzystencji. Powstające po powrocie do Moskwy abstrakcyjne „reliefy malarskie” a potem „kontrreliefy” były owocnym spożytkowaniem paryskich doświadczeń w połączeniu z wypracowywaną przez Tatlina koncepcją „kultury materiałów”.

Na tej samej wystawie Malewicz zaprezentował obrazy z lat 1911-1914, a wśród nich prace „alogiczne”, odwołujące się do problematyki sensu wypowiedzi i plastyki „pozarozumowej”. Oprócz Tatlina i Malewicza w wystawie „Tramwaj W” uczestniczyli: Aleksiej Morgunow (1870-1940), Lubow Popowa (1889-1924), Aleksandra Ekster i Iwan Kliun (1879-1942).

Kolejna petersburska ekspozycja „0,10”, zorganizowana w grudniu tego roku, przyniosła już zdecydowaną polaryzację postaw między zwolennikami Malewicza i Tatlina. Określona jako „ostatnia wystawa futurystyczna”, stanowiła punkt zwrotny w dziejach przedrewolucyjnej awangardy rosyjskiej. W czasie trwania wystawy Malewicz opublikował manifest Od kubizmu i futuryzmu do sup-rematyzmu. Nowy malarski realizm oraz zaprezentował najnowsze prace łącznie ze słynnym Czarnym kwadratem. Pomysł pierwszego suprematystycznego dzieła miał po-