DSC06466 (2)

178 R. Kotuński

rudnych, dostających się do toni wodnej podczas procesów hydrotermalnych. Wskaźnikiem wpływu tych procesów jest występowanie konkrecji typu geochemicznego Ni-Cu-Co o wysokich zawartościach metali, w bezpośrednim sąsiedztwie Wypiętrzenia Wschodniopacyficznego. Wyniki dotychczasowych badań potwierdzają jednoznacznie wyjątkową pozycję pola Clarion-Clipperton (tab. 5.24). W jego obrębie, na powierzchni około 2,0 min km², stwierdzono wysoki procent powierzchni odznaczającej się wskaźnikiem konkrec-jonośności powyżej 10 kg/m², przy równocześnie najwyższej koncentracji metali w konkrecjach [Kotliński, 1995].

Rudonośne pole Clarion-Clipperton ma długość około 4200 km i szerokość od 300 do 900 km [Kotliński, 1992]. Zajmuje osiową część strefy o rozciągłości równoleżnikowej, obejmującej dużą jednostkę morfostrukturalną, która stanowi jeden z najbardziej pogrążonych obszarów dna oceanicznego. Strefa ta jest częścią abisalnej równi akumulacyjnej i zajmuje południową część Basenu Północno-Wschodniego (por. rys. 4.32). Obszar ten objęty był w miocenie intensywnymi przekształceniami dna oceanicznego, wyraźnie zaznaczającymi się w budowie geologicznej i w geomorfologii. Struktura fundamentu charakteryzuje się skomplikowaną budową blokową. Fundament w tej strefie stopniowo obniża się od wschodu - od Góry Matematyków, w kierunku południowo-zachodnim do Wyniesienia Lain, od bezwzględnych wartości 3,8 km do 4,9 km. Fundament, tj. druga warstwa oceaniczna, reprezen-toiwany jest przez bazalty toleitowe, które lokalnie odsłaniają się na powierzchni. Przejawem rozdrobnienia fundamentu jest zwiększona aktywność magmowa oraz lokalne przejawy ekshalacji hydrotermalnych, obserwowane w strefach rozłamowych Unnamed, Mathematician, Richelieu oraz na przecięciu licznych uskoków lokalnych, gdzie stwierdzono obecność wylewów lawy bazaltowej oraz iłów metalonośnych [Jubko i in., 1990; Kotliński, 1992; Tkatchenko i in., 1996].

Pokrywa osadowa, zalegająca z reguły na bazaltach, wykazuje stopniowe obniżenie wieku osadów z zachodu na wschód, od osadów wieku późnej kredy do czwartorzędu. Obserwuje się również tendencję do stopniowej redukcji miąższości pokrywy osadowej od 400 do około 100 m, która postępuje w tym samym kierunku. Relief dna, determinujący technologiczne warunki wydobycia konkrecji, odznacza się w tym polu wyrównaną, lekko falistą lub pagórkowatą powierzchnią. Średnie głębokości oceanu zmieniają się

Tab. 5.24. Średnie zawartości metali oraz wyróżniane typy genetyczne i geochemiczne konkrecji pola Clarion-Clipperton

Autor	Ilość analiz	Przeważający	Typy	Średnia zawartość podstawowych metali w %					X'
		typ konkrecji	rud	Fe	Mn	Ni	Cu	Co
Korsaków [red., 1987]	>2000	Mn-Ni-Cu^3		7,30	27,0	1,30	1,10	0,25	6,00
Jubko i in., [1990]	brak danych	A^2		7,50	22,5	1,06	0,88	0,24	brak 1
		C^2		6,20	29,0	1,50	1,15	0,23	danych
Egiazarov, Zyka [red., 1990]	część zachodnia	Cu-Ni^3		12,50	21,04	0,86	0,62	0,24
	część centralna i wschodnia	Co-Cu-Ni^3		5,15	24,76	1,30	0,95	0,20
Andriejew [1992]	2030	Ni-Cu^3	bogate	6,69	26,45	1,13	1,00	0,23	brak
		Ni-Cu-Co^3	bardzo bogate	6,50	29,30	1,47	1,23	0,21	danych
Amann	część zachodnia 182	A, B, C		6,30	26,20	1,32	0,99	0,20	7,60
[red., 1992]	część wschodnia 278			7,10	30,10	1,31	Ml	0,14	13,40 ■

1    - wskaźnik konkrecjonoAności, kg/m²

2    - typ genetyczny

3    - typ geochemiczny

Źródło: Kotliński na poilsluwie cytowanych źródeł.