58
CONIUNCTIVUS PERFECTI ĄCTłVI
Tryb przypuszczający czasu przeszłego dokonanego strony czynnej
i |
Kon. I 1 Kon. 11 |
Kon. III |
Kon. IV |
sum, esae, fuj | |
Singularis | |||||
1 1. amav-erim ' 2. amav4ris 3. amav-erit |
vid-erim vid-ćris vid-erit |
leg-ćrim leg-eris leg-erit |
audiv-erim audiv-eris audiv-erit |
fu-erim fu-eris fu-erit | |
Pluralis | |||||
1. amav-erimus 2. amav-entis 3. amav-crint |
vid-erimus vid-eritis vid-erint |
leg-erimus leg-eritis leg-erint |
audiv-erimus audiv-eritis audiv-6rint |
fu-erim us fu-eiitis fu-Srint |
Coniunctivus perfecti activi tworzy się jednakowo dla wszystkich czterech koniugacji przez dodanie do tematu perfecti: -erim, -eris, -erit, -erimus, -eritis, -erint.
CONIUNCTIVUS PLUSOUAMPERFECTI ACTIVI Tryb przypuszczający czasu zaprzeszłego strony czynnej
Kon. I |
Kon. II |
Kon. III |
Kon. IV |
sum, esse, fui |
Singularis | ||||
1. amav-issem 2. amav-isses 3. amav-isset |
vid-issem vid-isses vid-isset |
leg-issem leg-isses leg-isset |
audiv-issem audiv-isses audiv-isset |
fu-issem fu-isses fu-isset |
Pluralis | ||||
1. amav-issemus 2. amav-issetis 3. amav-issent |
vid-issemus vid-issetis vid-issent |
leg-issem us leg-issetis leg-issent |
audiv-issemus audiv-issetis audiv-issent |
fu-issemus fu-issetis fu-issent |
Coniunctivus plusquamperfecti activi tworzy się jednakowo dla wszystkich koniugacji przez dodanie do infinitiwu perfecti activi końcówek osobowych: -m, -s, -t, -mus, -tis, -nt.
CON1UNCTIVUS PERFECTI PASSIVI
Tryb przypuszczający czasu przeszłego dokonanego strony biernej
Singularis |
Pluralis |
1. amatus, -a, -um sim 2. amatus, -a, -um sis 3. amatus, -a, -um sit |
amati, -ae, -a simus amati, -ae, -a sitis amati, -ae, -a sint |
CONIUNCTIVUS PLUSOUAM PERFECTI PASSIM! Tryb przypuszczający czasu zaprzeszłego strony biernej
Singularis |
Pluralis |
1. amatus, -a, -um essem 2. amatus, -a, -um esses 3. amatus, -a, -um esset |
amati, -ae, -a essem us / amati, -ae, -a esseńs amati, -ae, -a essent |
Coniunctivus perfecti passivi składa się z participium perfecti passivi oraz słowa posiłkowego sum w eon. praesentis.
Coniunctivus plusquamperfecti passivi składa się z participium perfecti passivi oraz słowa posiłkowego sum w eon. im perfecti.
ZDANIA OKOLICZNIKOWE CZASU (CUM HISTORICUM)
Zdanie okolicznikowe czasu rozpoczyna spójnik cum (gdy, skoro), który przy opowiadaniu zdarzeń przeszłych z odcieniem przyczynowym wymaga użycia eon. imperfecti dla czynności równoczesnej, eon. plusquamperfecti dla czynności uprzedniej, np.: Cum Graeci Troiam yastarent, Aeneas et eius amici Troiam reliquerunt. Kiedy Grecy pustoszyli Troję, Eneasz i jego przyjaciele opuścili Troję. Caesar, cum Pharnacem regem vicisset, ad senatores Romanos scripsit: „Veni, vidi, vici”. Cezar, gdy pokonał króla Famacesa, napisał do senatorów rzymskich: ,,Przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem
Zdania pytające zależne. Consecutio temporum.
XVII. LECTIO SEPTIMA DECIMA
•bido, -ere, -leci, -iectmn odrzucić accendo, -ere, -cendi, -censum zapalić, zaświecić
ałiqaando kiedyś, czasem ambulo, -are, -ivi, -atum naokoło chodzić, przechadzać się (jtor. ambulatorium) animadverto, -ere, -U, -sum uważać, spostrzegać, widzieć
Antistbenes, -is Anty sten es z Aten, ok.
444—368 p.n.e., filozof grecki, uczeń Gorgi as za i Sokratesa, założyciel szkoły cynickiej
Atheniensis, -im Ateńczyk cMm, -im m, / obywatel commódum, -i wygoda, korzyść eonaido, -ere, -eedi, w im usiąść, usadowić się car dlaczego cynlcns, -a, -um cynicki Diogenes, -im Diogcoca z Synopy, ok. 413—323 p.n.e.. filozof grecki, cynik, uczeń Anfystenesa fa ci lis, -e łatwy feifo, -Ire uderzać, trafiać