DSC06494

206

206

R. Kotliński, K. Szamałek

Rys. 6.11. StFefa rozprzestrzenienia zawiesiny osadów (g/1) po wzmąceniu, w wodach przydennych na poligonie IOM--BIE’95

Źródło: Stoyanova na podstawie danych IOM, ze zmianami KotliAskiego.

Rys. 6.12. Strefa rozprzestrzenienia zawiesiny (ppm), określona w tzw. pułapkach sedymentacyjnych, na poligonie IOM-BIE’95

Źródło: Stoyanova na podstawie danych IOM, zc zmianami KotliAskiego.

nego, w pierwszym etapie prac, jest ustalenie charakterystyk wyjściowych środowiska danego rejonu (hydrofizycznych, hydrochemicznych i hydrobiologicznych). Poznanie przebiegu procesów i zjawisk determinowanych przez te czynniki stanowi punkt wyjścia prognozowania możliwego oddziaływania operacji wydobywczych na środowisko (rys. 6.11 i 6.12).

Istotnym jest również rozpoznanie podstawowych wskaźników wyjściowych, które mogłyby sygnalizować zmiany środowiskowe. Wskaźniki takie będą niezwykle cenne dla ustalenia zakresu i metod badań monitoringowych w rejonach wydobycia. Uzyskiwane wyniki mają ogromne znaczenie praktyczne. Przykładowo, z porównania danych uzyskanych w trakcie badań na poligonie IOM-BIE’95 wynika, że zawartości Zn, Cd, Pb i Cu w wodach porowych analizowanych osadów (po zaburzeniu osadów) ulegają około 2-krotnemu zmniejszeniu (rys. 6.13), natomiast w wodach przydennych rejestruje się zmniejszenie zawartości Cd. Pb i Cu oraz wzrost udziału Zn. Uzyskane wyniki wstępne wskazują również, że powierzchnia dna naruszona w trakcie symulowanego wydobycia (zob. fot. 6.2) została po dwóch latach w znacznym stopniu wyrównana (fot. 6.3). Poza tym, tuż po zaburzeniu osadów zarejestrowano wyraźne zmiany w liczebności meiobentosu i pionowym jego rozmieszczeniu w osadach powierzchniowych oraz prawdopodobnie zmiany w jego składzie. Natomiast w megabentosie obserwuje się wzmożoną aktywność żerowisko-wą, spowodowaną odsłonięciem zasobów pokarmowych w postaci fragmentów organizmów bytujących w osadach powierzchniowych, tzw. infauny [Radziejewska - inf. ustna |.

W trakcie badań obserwowano w wielu rejonach dna dużą aktywność życiową organizmów, co dokumentują załączone fotografie (fot. 6.4; 6.5; 6.6; 6.7 i 6.8).