DSC06663 (2)

nrriwMr) Natomiast zmienne, od których ona zależy, które _n noszą nazwę zmiennych niezależnych <ang. independent variaBley    i

Jaka jest zależność poziomu wykonania zadania od poziomu S>-^v — _    ____-_____j-a---*—r_». -—.—|-----. . ^a°y*acji‘'^% I

Da

^ przyrządu -

^ k1**® ^W

^fliaduże znać Różnienie typów ‘ -a,ych i przy tych niezai

niHi r. to .paziom wykonania zadania" jest zmienną zależną, a . rv_WvJ^C)l organizmu" zmienną niezależną.    *""*    ^ uniwersalny

Zmienną zależną będziemy oznaczali symbolem Y, a znueiuu symbolem X.

ni. s. W-

Często jest tal j^anych mezalt

fctkK®y® ^gaaęch niezak j«dt istotnych dli & jest w stanie *dh mezależnyc] ^ależnymi-zak granitowanych (

Zmienne niezależne z różną siłą oddziaływają na zmienną zaŁ-tm y, silniej, inne słabiej. Można zatem uporządkować zmienne niezależne wg £ oddziaływania na zmienną zależną Y. Te. które najsilniej oddziaływają na y J wać będziemy zmiennymi niezależnymi-główTiymi i oznaczać je przez Jp miast te. które oddziaływają na T słabiej, nazywać będziemy zmiennym iś^ nymi-ubocznymi i oznaczać je przez X!*. Wracając do powyższego przykład*^ żerny obok poziomu aktywacji organizmu wyróżnić jeszcze jedną zmienną ^ feźną-giówiią. a mianowicie poziom trudności zadania". Natomiast do znkwęj mezałeżnych-ubocznych zaliczyć możemy takie zmienne, jak: „prawtkęoddśj. siwo subiektywne osiągnięcia celu", „wartość nagrody otrzymanej po wyto** zadania" czy „pobodłiwość emocjonalną".

t

•azr

Zmienne niezależne główne i uboczne to zmienne ważne (W) dla danej zacnej zależnej Y. Pamiętajmy jednak, iż w trakcie badania na zmienną zależną Ibea j oddziaływały jeszcze inne zmienne niezależne, takie jak: nastawienie osoby baką | do badacza, wiedza osoby badanej o celu badania, temperatura pomieszczenia. s> I sób przeprowadzania pomiaru zmiennych przez badacza itp. Zmienne te będą ci* I mterfei encyjpny wpływ na zależność, która wiąże zmienne ważne ze zmienną a- j kżną. Okreśłiiny je mianem zmiennych niezależnycb-zakiócających (Z).

'eaer* puc

i—ałesr

Zmienne zaklórające dzielą się na dwie klasy. Pierwsza obejmuje te naemc. które są niejako „na zewnątrz" sytuacji badawczej, albo inaczej mówiąc: jne a skorekłwane" z aktem badania empnycznego. Ich wpływ na zmienną zależną jt* -jnespecyficzny". Są to zmienne, których oddziaływania na Y badacz nie on* przewidzieć. Przykładowo, taką zmienną może być indywidualna tolerancja od badanych na zmiany ciśnienia atmosferycznego, co może mieć wpływ na cm reakcji. Druga klasa zmiennych zakłócających obejmuje te zmienne, które są jm wnętrzne" względem sytuacji badawczej, albo inaczej: „są skorelowane" z akt* badania empirycznego. Do tych zmiennych, bodajże najbardziej charakterystycznych dla badań psy chologicznych, należą zmienne kontekstu psychologicznego badania: są to zmienne będące „pochodną" wchodzenia badacza z osobą badaną * interakcję (o nich traktuje rozdz. 4.j — oczekiwania Interpersonalne    wdu-

zów-ki sugerujące hipotezę badawczą, lęk przed oceną, status motywacyjny osoby badanej, aprobata społeczna.

Jeżeli chodzi o zmienne mezależne-aaklócąjące. to część z nich występuje zawsze ilekroć występują pozostałe zmienne niezależne istotne dla Y. Są jedni: takie mmi—r niezależne zakłócające, które niekiedy występują, a niekiedy nie Przykładem, w pierwszym przypadku, może być sposób odczytania wsk_azaau przyrządu pormssowego /dokładniej: chodzi tu o to. pod jakim kątem badacz p*n_V