DSC09413 (5)

uv

1’HOBY KONTYNUACJI 1'IUKinAMU

W niewoli brud mej, wieszcz — apnelat. Śpiewani pltściwle do uszu — az lutnio. ¹ (Zgryzota i latilca, w. HifH

PRÓBY KONTYNUACJI PltOORAMU

LV

czonych do tomików komentarzach wskazywał na we* 00’Ja lub rzewni) treść tych pleśni, na Ich prostoty i scr-Wszuk zgodnie z romuntycznyn^^okonaZTl ^d,'^{cznośi oraz ich ro},^dzuJ -czysto ziemiański", tj. zwlą-■ winna być sumieniom nurodu, jego »rz,j^i!?^nyD^ze/^wlatemł ¥^ow.^ym' ^z(^Je«? wiejska spotecznoś-

mczka duchowa. Załuski zdawał sobie'7praw«: ^    ^ciL^a?^kt0^ ^plt^tó    11

.BBKBPilMLś.....,, 1    ., " nkimi, któro tłumaczył nu jeżyk polski. Przekłady jego

funkcji; powinna .spełniać literatura w okfelloijejl_flą ciekowym dokumentem dziewiętnastowiecznych „od-tuncji politycznej. Dlatego tez obok lirycznych Jkryć" słowianofilskich, wyrazem poszukiwań jwnle-senek tworzył „pobojańską pieśń o nurodowych i|, rzujących do zebrania 1 scalenia kultury wszystkich Jach. Przekonany był, że model poezji łfjczącoj iJsinwtun. W twórczości przekładowej poczynał sobie skowronkowi) i pieśń bojański) może stanowić iJ Zaleski dosyć swobodnie, starając się jednak o za* ruiną całość odziedziczoną z rodzimoj kultury lJchowanle specyficznego klimatu pieśni serbskiej, Re-wej (Żywa pieśń, Kalinowy most, Tędy, tędy łjlulizowany w ludowych dumkach temat ukraiński ptaszek).    uzyskuje w twórczości Zaleskiego charakterystyczne

W powstałych na emigracji dumach historycziiłrodki wyrazu. Obraz świata budowany jest poprzez kontynuował wcześniejsze założenia programowe,) relacje bohaterów posiadających swój pierwowzór w my takie jak Wyprawa chocimska, TrechtymiwuM™^ . ludowe , a jednocześnie spełniających monastyr, Lach serdeczny na marach — przyjiomi^j Ją powstałe w czasach warszawskich Czajki lub    /TCr

wyrazić w

pieśniach. W zamiarze bohaterów pleśń wyrażająca

20)

a

wierszach funkcją podmiotu mówiącego. Przy tym centrum tematycznym, wspólnym dla .    wierszy, Jest skala wzruszeń 1 wewnętrz-

a szturm do Stawtszcz. Tematami faworyzowana J    bohaterów, które pragną oni

stają się w nich tryumfalne zwycięstwa orężu 1]    w zamiarze t

wiańskiegu (zdobycie Chocimiu), radosno śpiewy ffl cięzców, dzielność kozuckich bohaterów, hetmanił i rycerzy (Daszkiewicz, Downarowski). W zasadzki dumach historycznych rozwijane są wątki rycerski ale czasami temat rycerski łączy się 1 sielunkowjj obrazkiem będącym wyobrażoną wlzln małego

ludzkie przeżycia staje się ostatecznym celem, a postacie z kręgu ludowego świata są Jej przekazicielami 1 wykonawcami. (Cykl Wioinianki i szumki Jest bodaj najbardziej charakterystyczny.) Pieśń Jest tutaj rodzajem „przytoczenia" charakterystycznego dla gatunku sielanki*¹ 1 świadczy o związkach z tradycją cia rodzinnego w otoczeniu wiejskiej przyrody (1® idyllizmu. Sam poeta przyjmuje wówczas funkcję ponur,noski no jasyrze). ,temat dziewiętnastowiecznych przamlan gatunku lie-Drugl wariant rozwijający temut kresowy SwAHimiki p|«nlu A. Dobulcównu, Sielanka końca XVIII łpłeno-wią wierszo stylizowane na ludowe pieśni, będil^fyH potowy xix wieku wobec polskiej tradycji gatunku, Rocz-obrazkaml z życia ludu ukraińskiego. Ten rodzą I    gćj ^XVIU'

szy Załuski opatrywał równymi nuzwaml: dumek, mek, wlośnlanek. Usprawiedliwiając nazwania w doliBI

11. Zob. t e J1 a autorki imilo Sielanka [w:| Słownik literatury polskiego Otwlecenta, pod rad. T. KoslkiawlcioweJ, Wrocław 1977, 1. 889—677,