154
4.2 Półprzewodnikowe elementy i układy elektroniczne
Charakterystyka wejściowa tranzystora
Możliwe jest przedstawienie tranzystora w postaci czwórnika, w którym obwód baza-emiter będzie obwodem wejściowym (sterującym), a obwód kolektor-emiter będzie obwodem wyjściowym (sterowanym). Charakterystyką wejściową tranzystora będzie zależność prądu sterującego (prądu bazy) od napięcia wejściowego (napięcia baza-emiter). Typową charakterystykę wejściową tranzystora bipolarnego typu NPN przedstawiono na rys. 3 na poprzedniej stronie.
Charakterystyka wejściowa tranzystora przedstawia zależność prądu wejściowego od napięcia wejściowego, a więc jest to charakterystyka /B (L/BE).
Miarą dynamicznej rezystancji wejściowej tranzystora jest nachylenie charakterystyki wejściowej. Rezystancję dynamiczną wyznacza się ze stosunku przyrostu napięcia AL/Be do przyrostu prądu bazy A/B. Im bardziej stroma jest charakterystyka wejściowa, tym mniejsza jest dynamiczna rezystancja wejściowa.
Punkt pracy tranzystora
Punkt pracy tranzystora definiowany jest przez wybór określonej wartości napięcia wejściowego Ux. Zgodnie z charakterystyką wejściową, wybranej wartości napięcia (JBE odpowiada określona wartość prądu bazy /B. Wystawiając w punkcie pracy styczną do charakterystyki wejściowej, możemy wyznaczyć rezystancję dynamiczną w punkcie pracy, zwaną rezystancją wejściową tranzystora
rbe = AC/be/ A/b.
Wartość rezystancji wejściowej tranzystora jest zależna od punktu pracy i waha się w granicach od kilkuset Q do pojedynczych kQ.
Charakterystyka wyjściowa tranzystora
Charakterystyką wyjściową tranzystora jest charakterystyka opisująca zależność pomiędzy wielkościami wyjściowymi tranzystora, a więc prądem kolektora lc i napięciem kolektor-emiter UCe (rys. 1). Kształt i położenie charakterystyki wyjściowej tranzystora są zależne od prądu wejściowego /B i napięcia wejściowego Ube-
Charakterystyka wyjściowa tranzystora przedstawia zależność prądu wyjściowego od napięcia wyjściowego, a więc jest to charakterystyka Ic(Uce)-
Rys. 1. Rodzina charakterystyk wyjściowych tranzystora NPN. Parametrem jest prąd bazy lB
Na podstawie charakterystyk wyjściowych można określić dynamiczną rezystancję wyjściową tranzystora, definiowaną jako stosunek przyrostu napięcia wyjściowego do przyrostu prądu wyjściowego tranzystora w punkcie pracy
rce — AL/ce / A Iq-
Charakterystyka wzmocnienia prądowego tranzystora
Zależność prądu wyjściowego tranzystora (prądu kolektora) od prądu wejściowego tranzystora (prądu bazy) w warunkach stałego napięcia wyjściowego (kolektor-emiter) definiowana jest jako charakterystyka wzmocnienia prądowego tranzystora (rys. 1 na następnej stronie).