192
rozważyć uproszczony obwód przedstawiony na rys. 67b. Zastosowanie prawa KirchofTa pozwala napisać równanie:
(1)
Q oznacza tutaj ładunek zebrany na okładkach kondensatora.
Po wykorzystaniu zależności Q = CU i wynikającego stąd związku dQ = CdU otrzymamy liniowe równanie niejednorodne:
dU
RC— + U = U0 (2)
które można rozwiązać metodą uzmienniania stałej. Po wykorzystaniu warunku początkowego U = 0 dla t = 0 otrzymamy rozwiązanie w postaci:
U = U0(l-e-''*c) I
Iloczyn RC o wymiarze czasu nazywany jest stałą czasową obwodu. Kiedy napięcie U na okładkach kondensatora (i na elektrodach neonówki) osiągnie wartość U. (napięcie zapłonu), oporność wewnętrzna neonówki maleje w krótkiem czasie o kilka rzędów wielkości: R„«R. Wobec tego można uznać, że kondensator jest izolowany od źródła prądu i rozładowuje się przez niewielki opór R„. Dla uproszczonego obwodu 67c spełnione jest równanie:
1
czyli
dU
R„C-r + U = 0 " dt
Po wykorzystaniu warunku początkowego U = Uz dla t = 0 otrzymam)' rozwiązanie:
U = U.e
~TTC
Rys. 68. Przebieg napięcia na neonówce
Okres drgań układu, znaleziony przy warunku, że czas opadania impulsu jest pomijalnie mały (tzn. Rn«R), wynosi:
Czasy tz i I, odpowiadające zapłonowi i gaśnięciu neonówki, znajdujemy i warunków:
1 - ||*-j -.RCln^lim Znaleziony z ostatnich związków okres drgań T jest równy:
U.= UD 1-e
r=£l-£ł = KCln^-^ (9)
i przy ustalonych wartościach U0, Ut, U. pozostaje proporcjonalny do stałej czasowej RC. Ostatni wzór otrzymano, zaniedbując skończony czas zachodzenia w gazie lampy procesów takich jak rozwój wyładowania samoistnego, rekombinacja itp.; uwzględnienie tych efektów nie jest zresztą w ogóle możliwe w przypadku neonówki, w której pole elektryczne jest niejednorodne, a jego natężenie oraz dodatkowo skład i ciśnienie gazu nie są dokładnie znane. Dlatego ograniczymy się do wprowadzenia najprostszych poprawek, uznając, że napięcie gaśnięcia, jako określone głównie przez procesy przebiegające w gazie napełniającym, jest dla danego egzemplarza lampy stałe, natomiast napięcie zapłonu, zależne ponadto od szybkości zmian napięcia