68
6. Siarczan hydrazyny N^ • H2S04 - bezwodna substancja o masie równoważnikowej 130,13. Miareczkowanie prowadzi się wobec czerwieni metylowej, przy czym zachodzi reakcja:
2(N,H< ■ H2S04) + 20H' # (N2H4)2 • H2S0„ + S0’-+2H20
2.7. Oznaczanie kwasu solnego
Oznaczanie kwasu solnego polega na miareczkowaniu badanego roztworu mianowanym roztworem wodorotlenku sodowego. Kwas solny jako mocny kwas ulega zobojętnieniu według równania:
H+ +OH~ p HjO
Dla roztworów o stężeniu ok. 0,1 mol/1 najczęściej używanych w pracowni analitycznej skok miareczkowania występuje w granicach pH od 4,3 do 9,7. Jako wskaźników można używać oranżu metylowego, fenoloftaleiny, błękitu bromotymolowego, czerwieni metylowej, czerwieni obojętnej lub tymoloftaleiny.
Wykonanie oznaczenia
Otrzymany roztwór zadania kontrolnego rozcieńczyć w kolbie miarowej o poj. 100 ml do kreski i dobrze wymieszać. Następnie do trzech kolbek stożkowych o poj. 300 ml odmierzyć pipetą po 20 (25) ml roztworu, dodać 2 krople oranżu metylowego i miareczkować mianowanym roztworem NaOH do zmiany barwy wskaźnika z różowej na żółtą.
Zawartość HC1 (m^) w zadaniu kontrolnym obliczyć ze wzoru:
mHQ = v • c • 36,46 • w (g)
gdzie:
v - objętość roztworu NaOH (1). c - stężenie roztworu NaOH (mol/1), 36,46 - masa molowa HC1 (g/mol), w - współmiemość kolby z pipetą.
2.8. Oznaczanie kwasu octowego
W celu oznaczenia kwasu octowego badany roztwór miareczkuje się mianowanym roztworem wodorotlenku sodowego.
Reakcja zobojętnienia przebiega według równania:
CHjCOOH + OH" CH3COO- + H20
Jeden mol kwasu octowego reaguje z jednym molem wodorotlenku sodu. jest to przykład miareczkowania słabego kwasu mocną zasadą. W punkcie równoważnikowym powstaje octan sodowy i woda. Ponieważ jon sodowy * roztworze wodnym nie wykazuje własności kwasowozasadowych, na odczyn roztworu wpływa jedynie powstała zasada octanowa i roztwór ma odczyn alkaliczny (pH ok. 8,8). Skok wartości pH w pobliżu punktu równoważnikowego jest niewielki; wynosi on tylko 2 jednostki. W tych warunkach bardzo duże znaczenie ma dobór odpowiedniego wskaźnika. Najlepszymi wskaźnikami są tu fenoloftaleina i błękit tymolowy zmieniające barwę w zakresach pH odpowiednio 8,1-10 i 8,0-9,6, a więc prawie dokładnie w obrębie skoku krzywej miareczkowania (7,75-9,7 ). Nie nadaje się natomiast do tego celu orani metylowy, którego barwa przechodzi już całkowicie w żółtą, gdy zobojętnione zostało dopiero 30% kwasu octowego, ani czerwień metylowa, wobec której zobojętnić można tylko ok. 90% CHjCOOH.
Wykonanie oznaczenia
Otrzymany roztwór zadania kontrolnego rozcieńczyć wodą destylowaną w kolbie miarowej o poj. 100 ml do kreski, dobrze wymieszać. Do trzech kolbek stożkowych o poj. 300 ml odmierzyć pipetą po 25 ml roztworu, dodać 2 krople fenoloftaleiny i miareczkować mianowanym roztworem NaOH do pierwszego trwałego różowego zabarwienia.
Zawartość CH3COOH (m^ ę^j,) w zadaniu kontrolnym obliczyć ze wzoru:
mcn,cooH = v • c ■ 60,05 • w (g) gdzie:
p - objętość roztworu NaOH (1), c - stężenie mianowanego roztworu NaOH (mol/1),
60,05 - masa molowa CHjCOOH (g/mol), w - współmierność kolby z pipetą.
2.9. Miareczkowanie potencjometryczne
Różnica pomiędzy miareczkowaniem sposobem klasycznym i miareczkowaniem potencjometrycznym polega na różnym sposobie ustalenia punktu końcowego miareczkowania.