DSCN0413

wie, dających się pojedynczo otwierać, jak ostrze scyzoryka. Komplety szczelinomierzy składają się z 11, 14 lub 20 płytek. Komplet z 11 sztuk zawiera płytki grubości 0,05; 0,1; 0,2; 0,3; 0,4; 0,5; 0,6; 0,7; 0,8; 0,9 i 1,00 mm.

Sposób przeprowadzania pomiarów. Jeżeli np. płytka 0,1 z łatwością wchodzi w szczelinę tak, że wyczuwamy jeszcze luz, a płytka 0,2 nie wchodzi wcale, to grubość szczeliny wypośrodkujemy w przybliżeniu jako

0,14-0,2

Hi

n ^

-y- = 0,15 mm

Pomiaru przedmiotu dokonuje się wielokrotnie w czasie jego wykonywania w celu uzyskania wymaganych wymiarów, a także po jego wykonaniu w celu sprawdzenia zgodności z rysunkiem.

Dokładne kontrole międzyoperacyjne i ostateczne powinny być wykonywane w specjalnym pomieszczeniu, tzw. izbie pomiarów. W fabrykach samochodów i w warsztatach naprawczych, w których produkcja wymaga dużej dokładności pomiarów, izby pomiarów są zaopatrzone w bardzo różnorodne narzędzia, przyrządy i maszyny pomiarowe. Izby te muszą być zabezpieczone przed wstrząsami, zmianami temperatury, wilgocią i kurzem, muszą być dostatecznie widne, z tak usytuowanymi oknami, żeby światło nie powodowało ostrych cieni.

Stanowiska pomiarowe powinny być odgrodzone ściankami i zaopatrzone w półki oraz szuflady, a panująca tam temperatura powinna wynosić stale 20°C, aby przedmioty podlegające sprawdzeniu miały też tę temperaturę, gdyż stanowi ona temperaturę odniesienia przyrządów pomiarowych. W związku z tym przedmioty podlegające sprawdzeniu należy odpowiednio wcześnie umieścić w izbie pomiarów.

2. Trasowanie płaskie i trasowanie otworów

Trasowanie polega na wyznaczaniu na obrabianym przedmiocie granic, do których można zebrać zbędny materiał, wyznaczaniu środków otworów itp. Jeżeli granice te wyznaczamy na jednej płaszczyźnie, np. na blasze, mamy do czynienia z trasowaniem płaskim, które jest pewną odmianą kreślenia. Przy trasowaniu

przestrzennym kształty przedmiotu ograniczamy liniami rozłożonymi w różnych płaszczyznach.

Trasowanie jest zabiegiem kosztownym i ma zastosowanie głównie w produkcji jednostkowej, gdzie wykonanie specjalnych przyrządów nie opłaca się. W produkcji masowej i wielkoseryjnej zamiast trasowania stosuje się przeważnie takie przyrządy, jak Wzorniki, skrzynki wiertnicze itp.

/- Od dokładności trasowania zależy dokładność dalszej obróbki. Błąd przy trasowaniu nie zauważony w porę może doprowadzić do wybrakowania przedmiotu, natomiast wadliwe części można niekiedy odpowiednim trasowaniem uchronić od wybrakowania.

7

1 — rysik, 2 — ryśnik, 3 — liniał traserski z podstawą, 4 i 5 — cyrkle, 6 — punktak, ⁷ — suwmiarka traserska, 8 — kątownik, 9 — środkownik, 10 — pryzma, n — kątownik do ustawiania przedmiotów do trasowania

43