DSCN0431

krętką gwintownik, przy czym przy pierwszych obrotach lekko go naciskamy. Gdy gwintownik wgłębi się w materiał, sprawdzamy prostopadłość jego osi względem powierzchni rtiateriału, p₀ czym obracamy pokrętką bez wywierania nacisku.

Rys. 101. Gwintowniki ręczne: a) komplet gwintowników, b) części skrawające poszczególnych gwintowników, c) rozkład warstw zdejmowanych gwintownikami o długości części skrawających A_h A₂ i A₃

Nie należy obracać gwintownikiem stale, lecz co każdy obrót pokręcić go o połowę obrotu w przeciwną stronę. W razie występowania nadmiernego oporu nie należy go przezwyciężać siłą, gdyż łatwo złamać gwintownik i wtedy bardzo trudno usunąć część ułamaną. Przyczyny oporu mogą być różne, jak np. odchylenie od kierunku gwintowania, stępienie ostrzy, zasklepienie otworu wiórkami itp.

Po przegwintowaniu otworu wkładamy gwintownik drugi i postępujemy w taki sam sposób. Podobnie gwintujemy otwór gwintownikiem trzecim.

Do wiercenia otworów na gwint należy dobierać średnice wierteł wg tablic. (Patrz M. Godlewski. Poradnik dla mechaników. PWSZ).

W razie złamania gwintownika część pozostałą w otworze należy usunąć. W tym celu nagrzewamy miejsce, w którym znajduje się otwór, do temperatury odpuszczania gwintownika, a po wystygnięciu nacinamy przecinakiem rowek na powierzchni czołowej odłamanej części gwintownika i wykręcamy go wkrętakiem. Jeżeli próby się nie powiodą, należy zamiast rowka wywiercić otwór o mniejszej średnicy i nagwintować go w kierunku przeciwnym kierunkowi gwintu gwintownika. W otwór ten należy wkręcić śrubę z łbem kwadratowym i usunąć złamany gwintownik.

Nacinanie gwintów zewnętrznych na sworzniach, wałkach, drutach itp. daje w wyniku śruby. Narzędziem do nacinania gwintów zewnętrznych są narzynki, wykonywane jako okrągłe lub dzielo-

Rys. 102. Narzyn-ka okrągła

Rys. 103. Oprawka do narzynki okrągłej

ne. Są to albo płytki, w których wywiercono'i nagwintowano otwory o różnych średnicach, lub narzynki okrągłe, które mogą być jednolite (rys. 1Q2) lub przecięte. Dzięki przecięciu narzynki

te sprężynują i dają możność regulowania w niewielkich granicach średnicy nacinanego gwintu. Do nacinania gwintu narzynkę zamocowuję się w oprawce (rys. 103).

Do ręcznego gwintowania stosowane są narzynki dzielone. Narzynka składa się z dwóch części zamocowanych w oprawce.

79