DSCN0616

Przyrostek -um nie ma określonego znaczenia i używa się go wtedy, gdy inny przyrostek nie dość ściśle określa dany wyraz, np.: plenumi 'spełniać¹ (ale: plenigi 'napełniać¹, płenigi ‘napełniać się¹), maharmumi ‘zaziębić się¹ (ale: maharmigi 'oziębiać, studzić*, maharmigi 'oziębiać się, stygnąć¹), mastrumi 'gospodarować¹.

Końcówki imiesłowu

lernanta

lerrdnta

lernonta

knabo

'uczący się chłopiec¹ 'chłopiec, który się uczył¹

'chłopiec, który będzie się uczył¹

lernanto 'uczeń¹ leminto 'były uczeń¹ lernonto 'przyszły uczeń¹

w czasie	czynnego	biernego
teraźniejszym	-ant	-at
przeszłym	-int	-it
przyszłym	-ont	-ot

Każdy imiesłów może otrzymać końcówkę -o, -a, -e; w ostatnim wypadku jest wyrazem nieodmiennym, np.:

lernante 'ucząc się¹, lerninte 'nauczywszy się¹, lernonte 'mając się uczyć¹

Jaro: estanta 'bieżący¹, pasinta 'przeszły¹, venonta 'przyszły¹

Libro: legata 'czytana¹, legita 'przeczytana¹, legota 'do przeczytania¹

Persono: amanta 'kochająca¹, amata 'kochana¹.

B. VORTOJ

akompani towarzyszyć ampleksi obejmować, zawierać Biblio Biblia, Pismo św. brosuro broszura ćiam zawsze £iu(j) każdy (wszyscy) delegito delegat diserro nabożeństwo disvolvigi rozwijać się elekti wybierać

eltrorajo wynalazek enteni zawierać, obejmować entnziasme entuzjastycznie estraro zarząd flago flaga, chorągiew honoro cześć ideała idealny karaktero charakter komitato komitet komponi komponować

konsilantaro rada (organ doradczy)

kortuSa wzruszający

kostumo kostium

Lazaro Łazarz

majstro mistrz

malkovro odsłonięcie

modesta skromny

mouiunento pomnik

nenio nie

nobla szlachetny

oratora orątorski

omami ozdabiać

pafi strzelać

pastro ksiądz

plenplena przepełniony

prediko kazanie

prezidanto przewodniczący, prezes

prezidantaro prezydium profito zysk, korzyść' propono wniosek regi panować registaro rząd (władza) reprezentanto przedstawiciel rezolucio rezolucja scienculo uczony, naukowiec simfonia symfoniczny solena uroczysty sućinfano niemowlę suferi cierpieć

sugesto sugestia (poddawanie myśli)

tiama ówczesny

unuanime jednogłośnie

vigla ożywiony

zorgi starać się, troszczyć się

C. KONVERSAClAJ EKZERCOJ

Antau la milito mi logis en Bydgoszcz kaj, ćar mi estis ankau esperantisto depost la jaro 1921-a kaj apartenis al la granda Esperanta familio, mi alvenis Krakovon por partopreni en la Cseh-me-toda Seminario de Esperanto kaj poste en la Universala Kongreso. Kunvenis multaj fremdlandanoj — oni povis audi kaj vidi sur la stratoj de nia urbo anglojn, francojn, germanojn, hispanojn, rusojn kaj eć cinojn kaj japanojn. La tuta urbo estis ornamita per verdaj flagetoj kaj speciale la bela domo de Komerca Akademio će Ka-pucyóska-str., kie estis nia Kongresejo. Dum la kongreso regis belega kaj yarmega vetero.

Sabate, la 1-an de augusto okazis je la 18,30 h Solena Malfermo de la Kongreso en tiama Katolika Domo (hodiada Filharmonio). La tuta salonego estis plenplena. La Kongreson malfermis la prezidanto de la Organiza Komitato — Prof. dro Odo Bujwid. Li estis unu el la piej eminentaj kaj gravaj pioniroj de la Esperanta movado en nia lando. (Dum la hitlerana okupacio li mortis en la jaro 1942-a). Poste oni elektis Kongresan Estraron (Prezidantaron), konsistantan el reprezentantoj de kvin kontinentoj.

Tre solena kaj kortusa estis la momento, kiam ćiuj ćeestantoj ekstaris kaj ekkantis la Esperantistan Himnon kun akompano de bonega simfonia orkestro. ćiuj entuziasme kantis: