DSC05851

282 Dziecko chore. Zagadnienia blopaychiczne i pedagogiczne

wieku ma szczególne znaczenie. Mogą się wówczas rozwinąć następujące nerwice: lękowa, natręctw, histeryczna i rzadziej — neurasteniczna. Czasami występują też zespoły psychotyczne reaktywne, depresyjne, autyzm oraz psychozy symbiotyczne (Zabłocki, 1998).

Zapobieganie nieprawidłowościom w rozwoju emocjonalnym dziecka z uszkodzeniem OUN jest dla terapeutów dużym wyzwaniem. Niewątpliwie terapia nie może ograniczyć się do dziecka, ale powinna objąć swoim wpływem także środowisko rodzinne i rówieśnicze, jak również wiązać się ze ścisłą współpracą osób biorących w niej udział. Nie może być również nieprzyjemna i stresująca dla dziecka, ale oparta na zabawie i pobudzająca jego motywację, gdyż — jak zauważa Z. Kułakowska (2003, s. 353) —

żeby móc się czegoś nauczyć, trzeba najpierw tego chcieć. Środowisko pedago-giczno-terapeutyczne jest tylko środkiem wspomagającym procesy biologiczne, odbywające się w mózgu każdego dziecka.

Tylko tak rozumiane usprawnianie może zminimalizować wpływ nieprawidłowych czynników na rozwój emocjonalny dziecka z porażeniem mózgowym.

Bibliografia

Głogowska M. (2002), Mózgowe porażenie dziecięce, Via Medica, Gdańsk.

IgnatowiczR. (1993), Wybraneproblemypsychiatryczne [w:] R. Michałowicz (red.), Mózgowe porażenie dziecięce, PZWL, Warszawa.

Kułakowska Z. (2003), Wczesne uszkodzenie dojrzewającego mózgu: od neurofizjo-logii do rehabilitacji, „Folium”, Lublin.

Łosiowski Z. (1993), Mózgowe porażenie dziecięce w świetle zmieniających się poglądów —przyczyny, zapadalność, możliwość zapobiegania — praca poglądowa, „Postępy Rehabilitacji”, VII, 2.

Maciarz A. (1998), Psychoemocjonalne i wychowawcze problemy dzieci przewlekle chorych, „Impuls”, Kraków.

Matyja M., Domagalska M. (1998), Podstawy usprawniania neurorozwojowego według Berty i Karela Bobathów, Śląska Akademia Medyczna, Katowice.

Mazanek £. (1998), Rola środowiska rodzinnego w usprawnianiu i wychowaniu dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym [w:] E. Mazanek (red.), Dziecko niepełnosprawne ruchowo, cl. 3: Wychowanie i nauczanie dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, WSiP, Warszawa.