Kion ani ekafidis post momento ?
Kio okazis al la lifto ?
Pro kio okazis katastrofo ?
Ću estis mortintoj će katastrofo?
D. POR ESPERANTIGO
NIEDZIELNA WYCIECZKA DO JEZIORA (dokończenią)
Troskliwi rodzice napominali nas; „Bądźcie ostrożni! Jezioro jest głębokie, więc nie pływajcie zbyt daleko od brzegu i nie kąpcie się za długo, abyście się nie zaziębili44. Kiedy przybyliśmy do znajomego po 3-godzinnym maszerowaniu, byliśmy bardzo zmęczeni i przede wszystkim musieliśmy wypocząć trochę. Potem wszyscy poszliśmy prosto do jeziora, rozebraliśmy się i razem pobiegliśmy do wody. Ja pierwszy zanurzyłem się w wodzie, a po mnie uczynili to samo inni koledzy. Ponieważ byliśmy dobrymi pływakami, więc pró-' bowaliśmy, kto z nas najdłużej może pływać po wodzie i pod wodą..
Jeden z moich najbliższych kolegów, swawoląc w wodzie, prysnął wodą w moją twarz. Ja mu (to) zaraz oddałem. Nastąpiła ożywiona walka za pomocą wody, w czasie której żartobliwie pryskaliśmy' się wzajemnie i zanurzali w wodzie jeden drugiego. W końcu wyszliśmy z wody, położyli się na brzegu i opalali na słońcu. Po jakimś czasie ubraliśmy się znowu, a jeden z kolegów zaproponował nam przejażdżkę łódką po jeziorze. Chętnie zgodziliśmy się na to, tym-bardziej, że umieliśmy wszyscy wiosłować. Tylko nasz najmłodszy kolega Stefan opierał się trochę, ponieważ chciał iść do lasu ha grzyby Zmieniając się kolejno, wiosłowaliśmy dosyć długo. I bylibyśmy jeszcze dłużej jeździli (tryb warunk. czasu przeszł.), ale kierownik szkoły, do którego przybyliśmy, wołał nas już na kolację, po której wyruszyliśmy z powrotem do domu.
14. DEKKYARA LECIONO
A. GRAMATIKO
La sufikso -if signifas fari, jprodukti, fabriki; ekz.: varmifi wrmifejo; elektrifi, elektrifejo.
La sufikso -iv signifas: kapabla al io au: povanta ion fari; ekz.: ~produktiva, izoliva. Post malgranda averio la masino estas denove produktiva. En nia hejmo la kontaktiloj ce elektraj lampoj ne estas izolivaj, pro tio la ampoloj ofte forbraligas.
B. YORTOJ
ampolo żarówka |
knlturado uprawa, uprawianie |
averio awaria, uszkodzenie |
kurento- prąd elektryczny |
bori wiercić, świdrować |
laborestro majster |
cindro popiół |
lameno płytka, blaszka |
dejorii dyżurować |
ligno drewno |
dinamo prądnica |
nutra pożywny , |
dispremi rozgniatać |
ordoni rozkazać |
ekbiuligt zapalić |
planti sadzić |
fajli piłować |
poluri polerować, wygładzać |
festeno uczta, biesiada |
prava słuszny, mający rację |
forbruligi spalać się |
premilo prasa, tłocznia |
frezi obrabiać |
raboti strugać |
firezilo (-masino) obrabiarka |
salo sól |
giganta olbrzymi, gigantyczny |
societo towarzystwo |
halo hala • |
stablo warsztat, stojak, sztaluga |
indigni oburzać się |
sursuti posypywać |
jagi sądzić,, wydawać sąd |
tubero bulwa, guz, sęk |
kesło skrzynia, skrzynka - |
vico szereg |
kredeble prawdopodobnie |
C. EKZERCOJ EKSKURSO AL FABRIKO
Jlierau antautagmeze ni vizitis kun nia instruisto la fabrikon, kiu trovigas en nia urbo.
Tuj, kiam ni eniris enen, mia piej kuraka kolego demandis:
^ Por kio servas tiu giganta masino?
— ói estas dinamo, kiu produktas la elektran energion por la masinoj de la fabriko kaj donas kurenton ankau al la lumigado de
231