DSCN0668

Kazoj en deklinacio

Nom oj de kazoj en deklinacio estas (lau pola gramatiko) jenaj: 1) Nominativo, 2) Genitivo, 3) Dativo, 4) Akuzativo 5) Ablativo 6) Lokativo kaj 7) Vokativo. Per ći tiuj kazoj oni deklinacias sub-stantivojn, adjektivojn, pronomojn kaj numeralojn. Verbojn oni konjugacias.

Pri la difina artikolo la

Nedifina artikolo en Esperanto ne ekzistas. Volante speciale akcenti nedifinitecon, oni uzas la nedifinan vorton iu, ekz.: En iu (ne: unu\) gazeto mi legis tion.

La difina artikolo estas uzata

1.    Kiam temas pri io konata, difinita por diferendgi gin de ćiuj aliaj el la sama speco: Mi legas libron; la libro (t. e. tiu libro, kiun mi legas) estas interesa.

2.    Kiam parolante pri io au iu oni generaligas, t. e. pensas pri ćiuj el la sama speco: La homo (ćiu homo) havas du manojn. Oni diras, ke la vero ćiam venkas. La birdoj havas flugilojn.

3.    Kiam oni celas tuton de io: Donu al mi la kafon (la tutan, la priparolitan au la montratan kafon)! Sed kiam temas pri parto de io, artikolo ne estas uzata: Donu al mi kafon (iom da kafo)! Sur la strato iras homoj (nedifinita nombro da homoj).

4.    Kutime antau piej plus adjektivo: Li estas la piej bona ler• nanto.

(daurigota)

B. YORTOJ

alkutimigi przyzwyczajać się azilo schronisko, przytułek bonstato dobrobyt, dostatek ću do czyż deprimi przygnębiać diferendgi odróżniać difina określony, oznaczony egali równać się ekstermi wytępić enSprucigi wstrzykiwać idoio bożek

injekti wstrzykiwać kampofrukto płód rolny kaptitejo więzienie konyulsii dostać konwulsji koto błoto

lauplaće według upodobania legio legion

lego prawcf (obowiązujące) malliberejo więzienie malsageco głupota morbilo odra

OHSO mysz

oganiano organizm perforti gwałcić pesto dżuma, mór reputacio dobra sława rizo ryż

senkonsciigi powodować utratę świado-

mości

skarlatino szkarlatyna, płonica stułteco głupota

śirnń chronić tavolo warstwa tifo tyfus

transpaśi przekraczać triumfo triumf veneno trucizna venera weneryczny yinbero winogrono virgulino dziewica

C. EKZERCOJ

LA TRIUMFO DE L’ALKOHOLO

Mi nomas min — alkoholo! Mia regolando estas la tuta mondo.

Kiu egalus min? Kiu estas pli forta kaj pli potenca ol mi? Mi estas rego super la regoj, potenculo super la potenculoj. Mia fortego estas neelćerpebla, mia autoritato senlima. Mi venkis jam kaj ekster-mis tutajn naciojn, mi detruis kaj ruinigis centfoje pli ol milito, malsato kaj brulegoj. Mi havas ja ćie tutajn legiojn da adeptoj kaj adorantoj.

Mi nomas min — alkoholo! Kiu egalus al mi, kiu? Milionojn da homoj mi jam ruinigis kaj pereigis. Mi sirmas neniun socitavolon kaj neniun autoritaton. Mi gardas neniun agon kaj neniun sekson. Kiun mi ekkaptas, tiun mi retenas por ćiam kaj malsuprentiras en kotajon, ću li estas rićulo cu almozulo.

Mi nomas min — alkoholo! De junulo mi forprenas la sanon, de virgulino la honoron, de viro la forton kaj de virino Ęj la honton.

Mi faras el homo steliston, perfidulon kaj ec mortiganton. Miaj adeptoj kaj adorantoj turmentas senkompate siajn edzinojn kaj infanojn; iii levas la manon kontrau siaj patroj kaj patrinoj. Ekzistas neniuj diaj ordonoj kaj homaj legoj, kiujn iii ćiutage ne transpasus kaj eć ne perfortus.

, Mi plenigas ne sole malliberejojn, sed ankau frenezulejojn, hospi-talojn kaj azilojn. Kio estas ćiuj kruelajoj kompare kun mi? Mi estas pli terurega ol la barbara Nerono, pli potenca ol milito au pesto. Mi estas kvazau la idolo Molofio al kiu oni volonte oferas honoron kaj havajon, edzinon kaj infanojn, vivon kaj sanon. En mia regno la suno neniam subiras. Mia potenco estas nemezurebla kaj mia regado severa kaj tirana.

17* 259