DSCN0902

rym środowi* a na jego poza nie mu lep-lia obowiązku I ważne — po- I ych, jego po- I

ca brak jest ? przejawiają irnią jego za-laukę, a obo-co narzuconą koniecznych | społecznych iły do nauki. I ra niepokoju 1 nieładu ze- 1 tych, ani też I wykonywania 1

rezne ucznia I ia szkolnego I

ów w nauce i wych. Naj- i powodzenia 1

I zależnością lcji uczniów 1 -Kaczyńska. ] inteligencja, I v nauczania I

od poziomu inteligencji dzieci jest znaczna i wyraża się współczynnikiem korelacji r = 4-0,695*.

Wśród psychologów zachodnioeuropejskich, którzy prowadzili w okresie powojennym badania nad wpływem inteligencji na postępy szkolne dzieci, przyjmuje się pogląd, że poziom inteligencji poniżej I. I. — 85 przy przeciętnych warunkach pozostałych, a poniżej I. I. = 80 przy korzystnych warunkach rodzinnych, z reguły obniża w sposób istotny wyniki nauczania

1    powoduje opóźnienia szkolne w granicach około 2 lat. Niektórzy przesuwają tę granicę możliwości osiągania powodzenia w szkole w grupie równolatków niżej, sądząc, że jeszcze dzieci o inteligencji powyżej I. I. = 75 mogą przebywać w szkole normalnej, pod warunkiem że otoczy się je specjalną opieką i zastosuje odpowiednie metody nauczania, a przede wszystkim indywidualizację w podejściu do uczniów *.

Oczywiście, żaden pozbawiony uprzedzeń psycholog współczesny nie może zakładać, że poziom inteligencji określany za pomocą testów oznacza inteligencję wro-

²⁵ Maria Grzywak-Kaczyńska Powodzenie szkolne a inteligencja, s. 141. Współczynnik korelacji między wynikami nauczania a poziomem inteligencji obliczony przez tę badaczkę na podstawie wyników uzyskanych w badaniach kilku innych autorów, którzy wcześniej zajmowali się tym zagadnieniem, wynosi 40,68. Op. cit. s. 19.

²⁰ M. Jadoule w pracy pt. Le laboratoire pedagogiąue au travail. Paris 1951, Edition Scarabee, stwierdza, że dzieci z I. I. — 85 kończą szkołę podstawową z opóźnieniem około

2    lat.

Psychologowie amerykańscy H. J. Baker i G. O. Johnson (porównaj: H. J. Baker Introduction to exceptiqnal ChUdren. New York 1959, Macmillan. — G. O. Johnson Iłdueating the Retarded Child. Boston 1951, Hopghtort Mifflin) przesuwają tę granicę do 1.1. * 75, twierdząc, że dzieci o tym poziomie inteligencji można jeszcze utrzymać w grupie uczniów w tym sa-

23