414 5. KONSTRUKCJA NABRZEŻY OPOROWYCH
Opisane rozwiązanie opiera się na tzw. rozszerzonej teorii parcia gruntu Schroetera, której jednakże nie uważa się w kołach naukowych za dostatecznie udowodnioną (rozdz. 8). Mimo że nabrzeża takie wykonywano już (m. in. 4,5 m nabrzeże w Elblągu wykonane w r. 1943, pokazane na rvs. 5.121) i że stanowią one rozwiązanie ekonomiczne, należy pi’zy ich stosowaniu, wobec niezupełnie ugruntowanych podstaw teoretycznych, zachować ostrożność.
Rysunek 5.122 przedstawia z kolei projekt analogicznego nabrzeża dla Gdańska, opracowany w czasie wojny i nie zrealizowany. Tak skonstruowane płyty poziome raczej nadają się jako dodatkowy środek odciążający dla nabrzeża (niezależnie od istniejącego zakotwienia innego rodzaju). Płyty takie projektowano zresztą także dla nabrzeży masywnych i kątowych — jako dodatkowe zakotwienie.
Inne rozwiązanie nabrzeża oczepowego, z zakotwieniem w postaci ukośnej ciągłej płyty (ławy), przedstawia rysunek 5.123. Płytę tę o szerokości 6 m wykonano jako żebrowaną z żelbetu. Nachylona do poziomu pod kątem 20° jednym końcem opiera się na ściance szczelnej, w tym wypadku również żelbetowej, wykonanej z brusów o kształcie teowym.
'\J_
Rys. 5.123. - Nabrzeże oczepowe z nachyloną płytą kotwiąco-odciążającą [32]
l — ścianka szczelna, 2 — płyta kotwląco-odclążająca
Rysunek 5.124 podaje szczegóły możliwych rozwiązań połączenia żeberek płyty z żeberkami ścianki, bądź za pomocą przegubów z trzpieniami z rurek stalowych 0 165 mm, o grubości ścianek 4—5 mm, bądź przegubów hakowych wyrobionych w żeberkach ścianki. Takie rozwiązania wymagają dokładnego wbicia brusów ścianki do tego samego poziomu.
Płyta na całej swej szerokości, wtopiona jest w piasek zasypu. Gdy się ją liczy zatem jako płytę opartą na całej swej szerokości na sprężystym podłożu, to należy dbać o to, aby przestrzeń pod nią wypełniona była ściśle piaskiem i aby nie powstawały w niej ubytki w czasie eksploatacji, gdyż może to doprowadzić do połamania płyty. Gdy tego zapewnić nie można, trzeba płytę liczyć jako wol-
5.3. NABBZE2A OCZEFOWE
V15
no podpartą na obu krawędziach 1 obciążoną nadsyphą i ewentualnym ciężarem pojazdów na naziomie.
Płyta ta nie tylko stanowi zakotwienie, ale zdaniem projektantów, tównlei zmniejsza o ok. 30-4-50% wartość parcia gruntu w dolnej części ścianki, i pozwala na jej płytsze zapuszczenie w grunt niżby było konieczne, gdyby płyta nie istniała. Jest to słuszne jednak tylko w określonych warunkach (,rozdz_ Sj.
Rys. 5.124. Trzy sposoby połączenia płyty kotwiąco-odciążające] ze ścianką nabrzeża oczepowego [32]
a, b — z trzpieniami przegubów z rurek stalowych, c — z przegubem hakowym
Szerokość płyty przyjmuje sią równą 0,6—0,8 wysokości ścianki, a zakłada się ją na ł/& wysokości, mierząc od wierzchu. Pochylenie płyty podwyższa, zdaniem projektantów, współczynnik stateczności nabrzeża kilkakrotnie 13—5 razy) w stosunku do zachodzącego, gdy płyta jest pozioma.
Według obliczeń projektantów zastosowanie płyty kotwiąco-odciążające j zmniejsza o 40—50% zapotrzebowanie stali na ścianki szczelne [32].
ISTa rysunku 5.125 pokazano zakotwienie z bloków. Mogą to być bloki oddzielone prostopadłościenne a, b pełne lub ażurowe, albo walcowe c, np. z kręgów betonowych wypełnionych piaskiem, kamieniem albo betonem, lub monolityczne. Można je również wykonać jako ławy ciągle d żelbetowe dylatowane, np. co 10 m.
Zdolność kotwiąca takich bloków jest większa niż płyt pionowych lub poziomych, a wykonanie stosunkowo proste, przy czym w wypadku bloków pojedynczych może być zastosowana prefabrykacja na dużą skalę. Odległość takich bloków od ścianki szczelnej oraz szczegóły połączeń są identyczne jak w odniesieniu do płyt pionowych.
W zakotwieniach takich długość kotwi wielokrotnie góruje nad jej wymiarami poprzecznymi, a oś wzdłużna kotwi pokrywa się z osią ściągu,