APT - teoria arbitrażu cenowego
Teoria ta opiera się na tzw. prawie jednej ceny, które głosi, że to samo dobro nie może być sprzedawane po dwóch różnych cenach.
• Gdyby dobra miały dwie różne ceny pojawiliby się tzw. arbitrażyści, którzy kupowaliby dobro na rynku, na którym jest niższa cena. Prowadziłoby to do wzrostu popytu i wzrostu ceny.
• W tym samym czasie sprzedawaliby to samo dobro na rynku, na którym jest wyższa cena, co powodowałoby wzrost podaży i spadek ceny.
• Działalność arbitraży stów powodowałaby zrównanie cen na różnych rynkach, co jest potwierdzeniem prawa jednej ceny.
• Wniosek z funkcjonowania prawa jednej ceny na rynku kapitałowym jest następujący:
o Dwa instrumenty finansowe o równym ryzyku muszą mieć te same stopy zwrotu o W rezultacie arbitraż cenowy na rynku kapitałowym jest możliwy w bardzo krótkim okresie, natomiast generalnie arbitrażysta nie uzyskuje ponadprzeciętnych dochodów bez dodatkowych nakładów i bez zwiększonego ryzyka.
• Teoria APT zakłada oprócz prawa jednej ceny również jednorodność oczekiwań inwestorów
• APT jest modelem czynnikowym, co oznacza, że stopa zwrotu akcji zależy od tzw. czynników ryyzka. W tym przypadku ważną rolę odgrywają współczynniki wrażliwości, które wskazują, jak zareaguje stopa zwrotu akcji na jednostkową zamianę danego czynnika ryzyka, przy założeniu stałości pozostałych czynników.
• Model APT można stosować także w przypadku portfela akcji.
Dla uproszczenia zakłada się, iż stopa zwrotu z portfela akcji generowana jest wg powyższego równania:
R( — nr, + bn Fx + bi2F2 + e, (7)
Gdzie:
b - współczynnik wrażliwości F - czynnik ryzyka e- składnik losowy
Porównanie równanie (7) z modele jednostkowym Sharpe'a
/?, = nr, + p(RM + e,
Można stwierdzić, że model ten jest szczególnym przypadkiem równania (7), w którym występuje tylko jeden czynnik ryzyka - stopa zwrotu z portfela rynkowego.
W równaniu (7) istotną rolę odgrywają współczynniki wrażliwości, które są interpretowane podobnie, jak współczynnik beta (tak też są czasami nazywane):
• Współczynnik wrażliwości wskazuje, jak zareaguje stopa zwrotu akcji na jednostkową zmianę czynnika, gdy pozostałe czynniki nie ulegną zmianie