DSCN2033 (2)

uczestniczących w badaniach prowadzonych przez to Stawarz, szeme: w 1976 roku 20. a w 1988    *16 krajów.

Międzynarodowe Stowarzyszenie do Badań Osiągnięć Szki nych jest dobrowolną organizacją skupiającą instytuty badawcze z dziedziny nauk pedagogicznych. Z tych względów prowadząc b. dania celowo nie stosuje ona losowej próby krajów. w których nastc-pują badania. Decyzja w tym względzie zależy od samych instytutów. One same decydują, czy brać udział w badaniach w określony* projekcie Instytuty te współpracują ze sobą na równych prawach każdy z nich wyznacza jedną osobę, która jest odpowiedzialna za systematyczną realizację projektu badawczego. Osoby te są znar.. jako narodowi koordynatorzy badań (NRCs). Odbywają oni spotkania raz lub dwa razy do roku i są wspomagani przez Międzynarodowy Komitet Organizacyjny, by podejmować decyzje szczegółowe tu temat określonych badań.

każdy instytut badawczy biorący udział w badaniach IEA przygotowuje sprawozdanie z badań, a stowarzyszenie publikuje międzynarodowy raport. Częsta (i to jest pożądane) jest tak. że rapon IEA publikowany jest wcześniej, nim ukażą się raporty krajowe. b\ przedstawiciele każdego państwa biorącego udział w badaniach mogli zorientować się. jak uzyskiwane wyniki nauczania prezentują się na tle innych krajów, a tego typu konfrontacja odgrywa niejednokrotnie stymulującą rolę. Na przykład w 1981 roku stowarzyszenie podjęło badanie osiągnięć szkolnych z zakresu matematyki. Początkowo przedstawiciele Nowej Zelandii wyrażali zadowolenie z uzyskiwanych wyników, jednakże tylko do czasu, gdy się okazało, że sa to osiągnięcia znacznie gorsze w porów naniu z innymi krajami (nawet z niektórymi spośród krajów rozwijających się). Ten swoisty ..szok" doprowadził do reformy programów nauczania w tym państwie (Postlcthwaitc 1988a. s. 3).

3.1. Przykłady badań

Wyniki badan prowadzonych przez IEA można ogólnie podzielić na dwa typy: (l) na te. które wskazują zakres i wielkość różnic między krajami i różnice między szkołami lub klasami lub między uczniami wewnątrz danych krajów oraz (2) te, które ujawniają czynniki wpływające na te różnice.

Badano na przykład podstawy wiedzy (wiadomości, rozumienie, zastosowanie) z. zakresu trzech przedmiotów: biologu, chemii i fizyki u dzieci 14-letnich. W pewnych systemach szkolnych była to klasa ósma. a w innych dziewiąta. Wystąpiły jednakże pewne przesunięcia jak w przypadku Norwegii. Filipin czy Włoch. Z badan tych wynika, iż przeciętne osiągnięcia uczniów wahają się od 11.5 (Filipiny! do 21,7 (Węgry) rozwiązanych zadań (z 30). Z wyjątkiem Filipin rozkład średnich jest trochę powyżej jednego odchylenia standardowego. Chociaż Anglia jest trochę wyżej w układzie rankingowym, to jednak tylko niewielka różnica dzieli osiągnięcia dzieci z Anglii. Wioch. Tajlandii. Singapuru czy USA. Wszystkie prezentują zbliżony poziom osiągnięć Osiągnięcia dzieci norweskich, mimo iz były starsze o rok mz większość dzieci badanych innych krajów, są zdecydowanie mzsze w porównaniu z pozostałymi dwoma krajami skandynawskimi Odchylenie od średniej wynosi od 4.1 (Tajlandia) do 5.1 (Holandia). Przeciętna dla pozostałych krajów wynosi 17.6. a wyłączając dwa tzw. kraje rozwijające się (Filipiny i Tajlandia)- 18,1. Kraje rozwinięte powinny porównywać się nawzajem na poziomie przeciętnej całościowej 18,1 (por. IEA 1988. s. 31). Należy w analizie tej zwrócić uwagę, że 60% dzieci i. tej grupy w ieku na Filipinach oraz 32% w Tajlandii uczęszcza do szkoły, w pozostałych krajach ponad 90%.

Maksymalny wynik (30 rozwiązanych zadań) osiągali poszczególni uczniow ie we wszystkich krajach z wyjątkiem Włoch. Angin i Filipin, a w USA 29. w Tajlandii - 28. Nic było w badanych krajach takiego ucznia, który by nie rozw iązał żadnego zadania. Najgorsze wyniki to: w Finlandii - 4 rozw iązane zadania, w Korci. Norwegii i Polsce 3. a w pozostałych krajach 2 lub I.

Najlepiej w tym porównaniu wypadły Węgry i Japonia. 25% dzieci węgierskich, które uzyskały najgorsze wyniki (19 rozwiązanych zadań) plasuje się wyżej niż przeciętna osiągnięć wszystkich dzieci polskich (18.1). Osiągnięcie to może być tłumaczone większym postępem w nauce dziewcząt węgierskich, których wyniki nauczania są najbardziej zbliżone do osiągnięć chłopców ze wszyst-

-

95