DSCN2422

70

Andrzej Minut

W latach 1989-1999 nie odnotowano znaczących wahań wskaźnika zagrożenia przestępczością mierzonego liczbą stwierdzonych przestępstw w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców. Po gwałtownym wzroście w 1990 r. (z poziomu 1446,6 w 1989 r. do 2322,3) w następnych sześciu latach kształtowa) się on na niezmienionym praktycznie poziomie, osiągając wielkość 2324,7 czynów w 1996 r. Spadek w 1996 r. wiązać należy ze wskazanym wcześniej wpływem zmian prawnych. W latach 1997-2003 zanotowano tendencję wzrostu tego wskaźnika.

Na początku przemian ustrojowych wykrywalność sprawców przestępstw spadła z 553% w 1989 r. do 40,0% w roku 1990. W następnych latach wskaźnik wykrywalności rósł, aby po 1993 r. utrzymywać się na poziomie 54,0%. Spadek wykrywalności zanotowano ponownie po 1997 r. W 1999 r. wskaźnik wykrywalności ogólnej sprawców obniżył się do 45,0%. Ponownie od 2000 r. zaczął rosnąć do poziomu 62,4% w 2006 r.— najwyższego od początku transformacji społeczno-ustrojowej w Polsce.

Wykres 4. Wskaźnik wykrywalności w latach 1989-2004 (%)

j □ wykrywalność

Źródło: Statystyki KGP.

Niemniej istotnym wyznacznikiem oceny pracy policji jest stopień społecz-nego poczucia bezpieczeństwa mieszkańców kraju. Poczucie bezpieczeństwa oby wateli jest efektem wpływu różnych czynników. Oddziałują na nie zarówno obiektywnie istniejące uwarunkowania, np. zauważalne nasilenie zagrożeń w najbliższym otoczeniu, jak też wyobrażenia o przestępczości w kraju, ukształtowane w dużym slopniu przez środki masowego przekazu. Wydaje się, że pierwsza grupa czynników odgrywa istotną rolę w postrzeganiu bezpieczeństwa w najbliższej okolicy, druga zaś oddziałuje przede wszystkim na opinie o poczuciu bezpieczeństwa w kraju w ogóle. Te dwie grupy czynników nie muszą być wcale zgodne - poglądy na lemat bezpieczeństwa w najbliższej okolicy oraz w kraju mogą być odmienne.