DSCN6132 (3)

Mmmmmm

ISTNIAŁY STRZECHY BUDOWLANE?

w*orov

753

te wyatti^N-J *** J^ŻSSjkM’ fcotnaaków #3

KlOWej O Ch,^ odrzucona uprzednio S? wk*ł« a? nfi^

.__aj organizacji zawodowych³⁰. Na tych szkockich lożach murarskich ® ¹ Jv się zapewne najstarsze loże ■wo Ino mularskie, nie mamy

'omacinus. Sh<j mcfon, angjg. oznacza przed* ► rozumieć

jamzacji mura* riejszym stanie im w miastach i. we Florencji ■esztą większe-

ji murarskich >ż murarskich. > od nich mu* nieokreślone rzez historio-wieczu w od-niejsce, gdzie szystkim byt acujący przy OV i XV w. pracujących

zemesieniem

forzy w niw rodowej czy 4oża“ zaczął związanych i raz pierw* 98 i 1590 1 rinione. Pd* wych człon* je uznać za

!) n.

^r. R Letha* Renaissancf

op. dt, 60 i*.

I.

Historyczny 1Q

I tednak żadnych danych pozwalających cofać ich działalność aż do głę-1 hckiogo średniowiecza.

K Druga hipoteza odnosi się do tajemniczych i niejasnych wzmianek | jakichś zgromadzeniach murarzy w średniowiecznej Anglik Zebrania I _te miały odbywać się raz do roku lub co trzy lata (?) z udziałem szery-| tfw i rycerzy (I?). Oczywiście odbywanie takich zebrań świadczyłoby po istnieniu jakiejś organizacji murarzy i to bardzo rozwiniętej, obejmującej cały kraj. Skąd jednak wzięła się w niej szlachta? Sprawa wygląda bardzo tajemniczo. Wiadomość o tych zebraniach zawdzięczamy tzw. „Constitutions of Masonry", które znane są ze 115 wersji, w tym go rękopiśmiennych ⁴⁰. Dwie najstarsze wersje, rękopisy Regius i Cooke, pochodzić mają z przełomu XIV i XV w., znane są zresztą z licznych przedruków w wydawnictwach masońskich⁴¹. Późniejsze redakcje W’ „Constitutions“ służyły za podstawę do opracowywania statutów loż | masońskich i z nich wywodzi się szereg ceremonii masońskich ⁴². Jak-| kolwiek nikt dotychczas nie kwestionował autentyczności „Constitu-| tions“, a w szczególności rękopisów Regius i Cooke, to jednak nasuwa K się wiele wątpliwości co do wartości tych przekazów. Zarówno brak dokładnego datowania, jak niezrozumiałe wzmianki o udziale szlachty w zebraniach murarzy, jak też niecodzienny sposób zredagowania sta-?" tutu organizacji w formie poematu, a 'Wreszcie zbyt jaskrawe analogie |! z tradycjami masońskimi pozwalają podejrzewać jakąś mistyfikację. Rękopisy Regius i Cooke wymagałyby jeszcze dokładnej analizy źródło-znawczej. Jeżeli nie zachodzi tu zwykłe fałszerstwo, które oczywiście stawiałoby sprawę poza zasięgiem zainteresowań mediewistów, to być może mamy tu do czynienia z jakąś literacką wersją londyńskiego statutu cechowego. Czas powstania cechu (1356—1376) i czas powstania rękopisów Regius (koniec XIV w.) i Cooke (początek XV w.) odpowiadałby tej hipotezie. Jeśli jednak te rękopisy przekazują nam poetycką wersję statutu cechowego, należy do nich odnosić się z taką ostrożnością, jak do każdego źródła literackiego, a więc liczyć się trzeba z wieloma nieścisłościami i zniekształceniami. Zawarte w nich wiadomości nie mogą też odnosić się do żadnej organizacji pozacechowej ani do żadnej w ogóle organizacji sprzed drugiej połowy XIV w.

Zupełnie pewną wzmianką o organizacji zawodowej murarzy w Anglii jesfcpóchodząca z 1376 r. z Londynu wiadomość o wyborze 4 murarzy w celu reprezentowania tego rzemiosła w Common Council⁴³. Uprzednio spotykamy w 1306 r. ślady stowarzyszenia czeladzi murarskiej w Londynie⁴⁴, a z 1356 r. znane są London Masons’ Regulations ?⁵, które

H Tamże, s. 38.

⁴⁰ Tamże, s. 49. P. Du Colombier, op. cit, s. 42. f ⁴¹ Zob. np. J. O. H a 1J i w e 11, The Early History of Freemasonry in England, London 1840, publikacja „Gonstitutions“ według rękopisu Regius. Rękopisy Regius i Cook opublikowali D. K n o o p, G. P. Jones, D. H a m m e r, The Two Earliest Masonie MSS, Manchester 1938. Fragmenty drukowane też były przez K n o o p a 1 Jonesa w aneksie do The Mediaeval Mason.

^aD. Knoop, G. P. Jones, The Genesis of Freemasonry, rozdz. IV.

« Tamże, s. 42. D. Knoop, G. P. Jones, The Mediaeoal Mason, s. 152. ^u D. Knoop, G. P. Jones, The Mediaeoal Mason, s. 151.

S H Knoop, G. P. Jones, The Genesis of Freemasonry, s, 44, oraz The Mediaenal Mason» Af>P«ndix II, nr 6.

SM