DSCN6509 (Kopiowanie)

I erytrocytach (u bezkręgowców barwniki przenoszące tlen albo nic występowały, albo też były I napuszczone w osoczu). Prócz krwinek czerwonych we krwi kręgowców występują także krwinki tMleacgłiSfsO:)

Kręgowce dzielimy na osiem gromad: bezżuchwowce czyli bezszczękowce (Agnatha), wymarłe « wcześniejszych epokach tarczowce (Placodermi - rozdz. 22.2.2.), ryby chrzęstnoszkieletowe [Chondrichtyes), ryby kostnoszkicletowe (Teleostei), plaży (Amphibia), gady (Reptilia), ptaki (Aves) i ssaki {Mammalia). Bezszczękowce, tarczowce, ryby chrzęstnoszkieletowe i kostnoszkieletowc zgrupowano razem w nadgromadę ryb, natomiast plaży, gady. ptaki i ssaki - w nadgromadę Manmogów.

Rvbv (Pisces) są grupą zwierząt, która w sposób najdoskonalszy opanowała środowisko wodne.

A trzeba podkreślić, że jest to środowisko i największe na Ziemi, i najbardziej zróżnicowane (weźmy chociażby pod uwagę staw, potok górski, zatokę morską i głębię oceaniczną: jakie różnice w składzie chemicznym wody, oświetleniu, ciśnieniu, temperaturach itd itp). W związku z tym ryby wytworzyły szereg przystosowań. Omówię je przy okazji prezentowania przedstawicieli poszczególnych gromad, w tym miejscu natomiast ograniczę się do podania najbardziej charakterystycznych cech całej ludgromady. Ciało ryby podzielić można na głowę, tułów i ogon. Ogon przekształcony jest zwykle w pojedynczą płetwę ogonową, umożliwiającą pływanie. Wyżej stojące ewolucyjnie gromady ryb posiadają parzyste płetwy piersiowe i brzuszne oraz nieparzyste odbytowe i ogonowe (ryc. 7-153). Ryby oddychają skrzelami, które w miarę ewolucji również uległy różnym zmianom.

U kostnoszkicletowych i chrzęstnoszkiclctowych pierwszy i drugi tuk skrzelowy nie stanowią szkieletu skrzel, lecz przekształciły się w szczęki i kość gnykową.

Z całego typu strunowców jedynie przedstawiciele hezźucliwowćńw (Agnatha) prowadzą pasożytniczy tryb życia (współcześnie żyjące minogi i śluzicc). Bezżuchwowce w odróżnieniu od pozostałych rvb nie posiadają szczęk (stąd nazwa) ani parzystych płetw, maja nieparzysty otwór węchowy, ich skrzela sa typu workowatego i rozwijają się z entodermy. Przeważnie wszystkie loki sktzelowe pełnią funkcję szkieletu dla skrzel (ryc. 7-177). Narządem zmysłu równowagi jest błędnik zaopatrzony w dwa kanały półkoliste. Bezżuchwowce mają wydłużone, cylindryczne ciało (do I m długości), pokryte gładką skórą posiadającą liczne gruczoły śluzowe. Wymarłe, palcozoiczne bezszczękowce (ostrakodermy - porów, rozdz. 2.2.2.2.) były zaopatrzone w wytworzony przez skórę potężny pancerz kostny, w części głowowej zazwyczaj zrośnięty w jedną puszkę; różniły się od dzisiejszych minogów i śluzie także posiadaniem pary płetw piersiowych. Szkielet bezżuchwowców stanowi chizęstna czaszka i struna grzbietowa, otoczona torebką lącznotkankowąz metamcrycznie ułożonymi chrząstkami (homologicznymi do kręgów). W czaszce możemy wyróżnić prymitywną puszkę mózgową, aparat ustny w kształcie lejka, składający się z pierścienia ustnego (stąd stara nazwa: kręgouste) i szkieletu chrzęstncgo podpierającego język. Układ nerwowy jest stosunkowo prymitywny, lecz wyraźnie zaznaczony jest już mózg, zbudowany z pięciu części ułożonych wjednej linii (ryc. 7-178); są to: kresomózgowie (przodomózgowie), między mózgowie, śródmózgowie, tylomózgowie (móżdżek) i zamózgowie (rdzeń przedłużony). Ta kolejność części mózgowia jest charaktetystyczna także dla wszystkich pozostałych kręgowców, tyle, że u poszczególnych gromad różne części ulegają znacznemu rozwojowi. Cechami charakterystycznymi dla bezżuchwowców są słaby rozwój móżdżku i sklepienia śródmózgowia oraz znaczny rozwój przedniej części kresomózgowia, czyli izw. węchomózgowia. Rozwój węchomózgowia skorelowany jest z bardzo dobrze rozwiniętym zmysłem chemicznym (co u zwierząt wodnych odpowiada naszemu węchowi). Za mózgiem znajduje sięnlzeń kręgowy. Ciekawym zmysłem jest linia naboczna. występująca u wszystkich ryb i informująca o mchach prądów wody (ryc. 7-153); u bezczaszkowców narządami tej linii są ciałka zmysłowe, znajdujące się w skórze głowy i tułowia. Serce bezżuchwowców zawiera krew żylną (i/w. serce aha) i składa się z zatoki żylnej. jednego przedsionka, jednej komory i stoika tętniczego. Ze •tożJu odchodzi aorta brzuszna, dzieląca się na dwie gałęzie: prawą i lewą. z których każda wytwarza