DSCN6132 (Kopiowanie)

1

N

%

m

lip

||p

3.1.6. Barwniki

Barwniki również stanowią bardzo urozmaiconą pod wzglądem chemicznym grupę związków, Ich wspólną cechą jest to. że pochłaniają promienie Świetlne o określonej długości fali, dzięki czemu światło odbite od nich i trafiające do oka rozróżniane jest jako barwne.

Ważną grupę barwników zarówno zwierzęcych, jak i roślinnych stanowią metaloporfiryny. Pierścień porfirynowy składa się z czterech połączonych ze sobą pierścieni pirolowych, każdy zaś z tych ostatnich zbudowany jest z czterech atomów węgla i piątego atomu azotu (ryć. 3-20). pudowa porfiryn (układ sprzężonych pierścieni podwójnych) sprawia, żc posiadają one Izw. elektrony pi. wspólne dla całego łańcucha, co z kolei umożliwia pochłanianie energii świetlnej. Porfiryną jest też.

i_u). Połączenie atomu żelaza z dwoma atomami azotu w centrum

cząsteczki porfnyny występuje w hemiff-

Hem (tyc. 3-20) jest podstawowym składnikiem hemoglobiny - chromoproteidu przenoszącego tlen w organizmach zwierząt lądowych. Cztery cząsteczki hemu wiążą się poprzez atomy żelaza z białkiem globiną, tworząc cząstkę hemoglobiny. Inne barwniki przenoszące tlen we krwi zwierząt zestawia tabela 3-VI.

|||

iifiifiwj.

bywm LomóHd I steroli

jenny®¹ •e stew'¹

ostem¹'

pińi

Q

H

plrol

poifiiyna

Tabela 3-VI. Barwniki przenoszące tlen w organizmach żywych

Grupa systematyczna zwierząt	Barwnik	Atom przenoszący tlen
Kręgowce	hemoglobina	żelazo (Fe)
Mięczaki	bemocyjanina	miedź (Cu)
	hemoerytryna	żelazo (Fe)
pierścienice	chlorokruoryna	żelazo (Fe)