DSCN6898

54

Ćwiczenia

Ac entow głównych w realizacji wzorca metrycznego fach wierszo.

55

4. Wskaż akcenty, które pełnią funkcje metryczne w tym wierszu. Określ u₍j •

w trzech początkowych^

5.    Określ jednostkę rytmiczną wiersza w trzech pierwszych strofach.

6.    Określ jednostkę rytmiczną w ostatnim dwuwierszu, uwzględniając , akcentów głównych i pobocznych.

7.    Określ, jaką strukturę metryczną reprezentuje ten tekst.

8.    Określ cechy strofy w tym wierszu, biorąc pod uwagę ilość wersów, ich uksztj} towanie rytmiczne, układ rymów oraz podział składniowo-intonacyjny.

9.    Określ znaczenie wyboru wzorca metrycznego w tym wierszu. Porównaj temj. tykę, nastrój, dobór leksykalny, kształt sylabiczno-akcentowy zestrojów, kształt into. nacyjno-składniowy wersów w częściach realizujących różne wzorce metryczne.

Władysław Broniewski

łydom polskim

Pamięci Szmula Zygiełbojma

Z polskich miast i miasteczek nie słychać krzyków rozpaczy, padli, jak hufiec bojowy, warszawscy obrońcy getta...

Słowa me we krwi nurzam, a serce w ogromnym płaczu, dla was, o Żydzi polscy, polski tułaczy poeta.

s Nie ludzie, lecz psy okrwawione, i nie żołnierze, lecz kaci przyszli, by śmiercią porazić was, wasze dzieci i żony: gazem w komorach wydusić, wapnem w wagonach wytracić i szydzić z umierających, bezbronnych i przerażonych.

Lecz wyście podnieśli kamień, by cisnąć nim w kanoniera jo który nastawił działo, by dom wasz zburzyć do szczętu... Synowie Machabeuszów, i wy potraficie umierać, podjąć bez cienia nadziei walkę, we Wrześniu zaczętą.

Oto, co trzeba wyryć, jak w głazie, w polskie; pamięci: wspólny dom nam zburzono krew przelana nas brata,

ifikucyjue

łączy nas mur egzekucyj, łączy nas Dachau, Oświęcim, każdy grób bezimienny i każda więzienna krata.

Wspólne zaświeci nam niebo ponad zburzoną Warszawą, gdy zakończymy zwycięstwem krwawy nasz trud

wieloletni:

każdy człowiek otrzyma wolność, kęs chleba i prawo N i jedna powstanie rasa, najwyższa: ludzie szlachetni.

1.    Przedstaw graficznie podział wiersza na sylaby, oznacz sylaby akcentowe, wyróżniając akcenty główne i poboczne.

2.    Określ relacje intonacyjno-składniowe w wierszu.

3.    Dokonaj charakterystyki rymów w wierszu i określ ich układ.

4.    Zaznacz w wierszu wszystkie proklityki i enklityki; podziel wiersz na naturalne zestroje akcentowe.

5.    Zwracając szczególną uwagę na spójniki, wskaż miejsca w wierszu, w których akcent poboczny ze względu na kontekst rytmiczny nie jest realizowany oraz w których ulega on tonizacji.

6.    Wskaż przypadki rozpadu naturalnych zestrojów akcentowych na dwa zestroje w wyniku tonizacji akcentu pobocznego,- wskaż miejsca rozpadu.

7.    Wskaż różnice pomiędzy naturalnym podziałem na zestroje akcentowe a podziałem powstałym w wyniku presji wzorca rytmicznego w tym wierszu.

8.    Opisz zasady delimitacji wersowej.

9.    Rozstrzygnij, czy ten wiersz reprezentuje wzorzec polskiego heksametru.

10.    Określ emocjonalne i semantyczne funkcje użytego wzorca metrycznego.

11.    Określ semantyczną funkcję układu rymów występującego w wierszu.