DSC74 (2)

nawet nie próbował: W jego zainteresowaniach tkwi zawsze cos uogólniającego, filozoficznego, czai się pogarda dla niepowtarzalności, jednorazowości i indywidualności/Wypowiedzi jego brzmią zawsze ogólnie, programowo, syntetyzująco. Wysuwając teorię skrajnego uwarunkowania jednostki przez grupę społeczną i mając wzrok ustawicznie skierowany na relację społeczeństwo — jednostka/wiele wysiłku musiał poświęcić na przeciwstawianie się łatwym krytykom. Już Alfred Loisy uczynił kiedyś trafną uwagę, że „grupa nie umiałaby przecież narzucić wierzeń, których wyobrażenia nie miałby uprzednio żaden z jej członków" ².

Człowiek podważający popularne mniemanie w jakiejś dziedzinie wiedzy — a tak właśnie uczynił Emil Durkheim — naraża się na ciągłe ataki i polemiki, czyli zyskuje niewiele ze .strony innych. Natomiast zyskują widzowie i oponenci — zynają myśleć, ironizować, argumentować na nowo i z takk-i rew i-chodzi zawsze coś pozytywnego, c nowego, do < ^:o sam inspirator nie zawsze by się już chcia: przyznać.

Przed przystąpieniem do omówienia v. idu Durkheima do nauki O religiach świata należy zrobić jedną uwagę. Niniejsza 1 ozprawa omawia historię i metodologiczną analizę, teorii religio-

Omówienie religioznawczego dorobku wielkiego soc spiratora zespołu badaczy religij całego świata ogn U musi do analizy jednego 48- nicowego artykułu metodologicznego i 647-stronicowej roz; y. I ten elaborat jes interesujący dla religioznawcy porównaw< > niż obi. stawowe jormy życia religijnego.

znawszych, a nie teorii socjologicznych, a przeto nie będzie tu o/ólnTl™5, ^P0g!^ądów Durkheima, odnoszących się do jego

' Emil Durkhe

logio7m,„u , ,,    istnienie

y , których wykrywalną cechą