DSC�48 (2)

j i tjAw m'i swe źródło w wie-

^pr?-

zenie wiedzy ziemskiej.    . _prawdę o ziemskiej genezie

Aby zrozumieć lepiej tę donio. 4 ^    rozróżnienia dwu

wszechwiedzy bogów, należy    ^iP^ez f>_ettazzon.ego. Sędzi

rodzajów tej wszechwiedzy, do^    _{da siq} podzielić na dwa

on, że posiadana pr“z bóstwa j j_no._(nadz0rczo.-)osądzającą” wie-typy: „magiczno-wyroczną » »    1    „normalnej”, ziem-

_dzęr - stanowiące odpow ednik dwoe^    _{wiedza 0 czy}.

skiej wiedzy: pierwsza z ni    _rwacvina widząca, nadzorcza

nach, druga natomiast to wiedzaobserwacyna^ ^ ’_zbllżona do

i osądzająca Wiedza pierwszego typu - maftczn    J    ,    •

wiedzy wróżbiarskiej (wieszczej, wyrocznej), z wiedzą typu aiugiego jest związana wiedza sądząca (w sensie jurydyczno-karzącym). Nie wchodząc tutaj w zasadność rozróżniania tych dwu ^typ™ ™*^dzy' przejdźmy teraz do następnego kroku myślowego Pettazzoniego, do tezy, że idea kreacji (stworzenia świata, czyli absolutnego czynu) zakłada absolutną wiedzę o czynie: tak więc wszechwiedza Boga-Stworcy jest typowym, centralnym przykładem wszechwiedzy pierwszego rodzaju — wszechwiedzy magicznej. „Przecież Bóg, który tworzy z niczego — stanowi idealne uwznioślenie czarownika, który działa wyłącznic na podstawie swej siły myśli i swej siły woli” ⁸.

Pettazzoni wysuwa więc nie tylko tezę, że wszechwiedza stwórców ma charakter magiczny, stanowiąc sublimację (czy też alienację) magicznej wiedzy czarownika lub szamana. Dokonuje on także podwójnej operacji: włączając wszechwiedzę Stwórców w łańcuch wiedzy magicznej jako jedno z jego ogniw, przeprowadza zarazem mnogie zabiegi dysekcyjne na idei wszechwiedzy kreatora. Oba aspekty tej operacji Pettazzoniego mają swoją określoną a ważką wymowę ideologiczną: przyrównanie typu wszechwiedzy Stwórcy do 'ziemskiej wiedzy magicznej, czyli ukazanie wszechwiedzy boskiej jciko zmistyfikowanego etapu sekwencji rozwojowej wiedzy ludzkiej, zadaje cios w schmidtowską koncepcję nadziemskiej, a więc i gotowej w pełni, nie podlegającej żadnemu rozwojowi, natury wszechwiedzy Boga. Drugi aspekt operacji Pettazzoniego stanie się

“'T"^{17 S}°^bie’ ^{ŻG jedn}* ^z idei ^przewodnich ^Pcr UrSprung der C°"estdee była teza o nieodłączności wszelkich

wszechwiedzy: o^le^$w^^onn^cienza. 'di ^u*J™^an}^u nazwy dla obu rodzajów dzy ,,1’onniscienza magica ed orarnlaro” t ^mJ^^{W1 0} Przeciwieństwie mięte* 10), to w Der allwisscndc Gott snntvVn* ⁹ ’ ^a »«^1,onniscienza visiva” wiedzy „magicznej” (i „wyrocznei”) w^Poh^^y^^PrZeu^lW8tawienle wszech-wianego paragrafu brzm^^l    ^ ^^boskieJ”. Tytuł oma-

s H). Dalej jednak w tekśSewraca 2?ów    ⁹°“^li?^hc Allwisscnheir

typu wszechwiedzy jako „wizualnej” (, vTsueL°    °^{Weg0 dru}«^ie*°

Zob. R. Pettazzoni. Der    ^

XVIII