dupa0003

2.8.    Ocena nierównomiemości podziału globalnego funduszu wartości cechy w

zbiorowości.............................................................................................................101

2.9.    Porównywanie rozkładów..................................................................................105

2.10.    Wykorzystanie programu EXCEL do obliczania parametrów struktury

zbiorowości.............................................................................................................113

3.    Analiza współzależności..........................................................................................121

3.1.    Statystyczne metody badania związków między cechami....................................121

3.2.    Ocena rodzaju związku......................................................................................123

3.3.    Miary korelacji cech ilościowych.......................................................................133

3.3.1.    Współczynnik korelacji liniowej Pearsona..............................................135

3.3.2.    Stosunki korelacyjne Pearsona................................................................142

3.3.3.    Współczynniki korelacji rang..................................................................149

3.4.    Funkcje regresji................................................................................................155

3.4.1.    Liniowe funkcje regresji.........................................................................156

3.4.2.    Ocena dopasowania funkcji regresji do danych empirycznych..................162

3.4.3.    Regresja krzywoliniowa..........................................................................173

3.5.    Miary współzależności cech jakościowych.........................................................182

3.6.    Wykorzystanie programu EXCEL do analizy korelacji i regresji........................190

4.    Analiza szeregów czasowych...................................................................................196

4.1. Ogólna charakterystyka szeregów czasowych.....................................................196

4.;) Wskaźniki dynamiki.........................................................................................201

4.2.1.    Indywidualne wskaźniki dynamiki...........................................................201

4.2^2. Indeksy agregatowe wielkości    absolutnych..............................................206

4.2.3.    Indeksy agregatowe wielkości    stosunkowych...........................................218

4.3. Dekompozycja szeregu czasowego.....................................................................224

4.3.1.    Wyodrębnianie tendencji rozwojowej metodą średnich ruchomych.........225

4.3.2.    Funkcje trendu........................................................................................230

4.3.3.    Analiza wahań sezonowych.....................................................................239

Literatura zalecana....................................................................................................251

Indeks ........................................................................................................................252

Wprowadzenie

Statystyka jest nauką zajmującą się metodami badania prawidłowości występujących w zbiorowościach, charakteryzując te prawidłowości za pomocą liczb.

Obserwacja pojedynczych zdarzeń, które zwykle mają charakter przypadkowy, czyli losowy, nie pozwala na sformułowanie wniosków odnoszących się do ich istoty. Dopiero analiza pewnej dużej liczby przypadków ujawnia prawidłowości. „Dokonując za pomocą metod statystycznych niezbędnych uogólnień w opisie statystycznym, wprowadzamy jednocześnie porządek w pozornym chaosie przypadkowych zdarzeń, a więc wykrywamy prawidłowości występujące w zjawiskach masowych”¹.

Metody statystyczne są zatem narzędziem, które pozwala opisać otaczającą nas rzeczywistość, a tym samym pomóc w jej zrozumieniu. Statystyka buduje pewne modele tej rzeczywistości, uogólniając obserwacje konkretnych zjawisk, które zazwyczaj dotyczą tylko wycinka większej całości. Metody statystyczne pozwalają wyeliminować elementy przypadkowe, nieistotne, ujawniając to, co stanowi istotę badanych zjawisk i jest określane mianem prawidłowości.

Metody statystyczne służą do opisu przebiegu zjawisk i procesów, do oceny związków między zjawiskami, do przewidywania następstw

5

1

M. Krzysztofiak, A. Luszniewicz, Statystyka, Warszawa, PWE 1977, s. 12.