Finanse p stwa Wypych78 379

Ocena finansowa przedsięwzięć rozwojowych

wzrostu wartości firmy. Wartość ta jest kreowana wtedy, gdy korzyści są większe niż koszty. Pojęcie wartości firmy, wyrażające interesy akcjonariuszy, definiowane jest jako suma zdyskontowanych wartości strumieni pieniężnych (discounted cash flows) generowanych przez przedsiębiorstwo w przyszłości. Wartość składników majątku (rzeczowego i finansowego) przedsiębiorstwa uzależniona jest więc od wielkości strumieni pieniężnych generowanych przez te aktywa w okresie ich użytkowania. Niezbędne jest tu uwzględnienie teorii wartości pieniądza w czasie, zgodnie z którą strumienie pieniężne - po opłaceniu podatku - z poszczególnych lat sprowadzane są do wartości bieżącej przez uaktualnienie składanym współczynnikiem dyskonta. Tworzenie wartości firmy powinno zatem odbywać się przy akceptowanym dla określonej stopy zwrotu z inwestycji poziomie ryzyka zarówno dla biorców, jak i dawców kapitału. Transfer kapitału pomiędzy oszczędzającymi a tymi, którzy ten kapitał potrzebują odbywa się dzięki istnieniu rynków finansowych, na których spotkają się uczestnicy procesu tworzenia kapitału. Zgłaszający zapotrzebowanie na kapitał -m in. przedsiębiorstwa, agendy rządowe i władze lokalne, czy osoby prywatne - zaciągają zobowiązania przez kreację różnych aktywów (instrumentów) finansowych. Inwestorzy wchodzą w posiadanie różnych rodzajów tych aktywów finansowych, nabywając je bezpośrednio od ich wystawców, czyli użytkowników kapitału, bądź pośrednio od innych uczestników rynków finansowych (m.in. banki komercyjne, banki inwestycyjne, otwarte fundusze powiernicze, czy towarzystwa ubezpieczeniowe), czyli instytucji finansujących pożyczkobiorców, albo nabywając instrumenty już znajdujące się w obrocie na rynku wtórnym.

Inwestowanie na rynkach finansowych polega na wydatkowaniu zasobów pieniądza dzisiaj, w zamian za strumień przyszłych dochodów. Inwestorzy muszą brać pod uwagę różnicę między wartością koniecznych nakładów a wartością strumienia oczekiwanych dochodów. Występuje więc konieczność określania pieniężnych efektów decyzji dotyczących przyszłości, a także porównanie efektów występujących w różnych momentach. Wiadomo, że dokonując lokaty kapitałowej otrzymuje się dochody z tytułu jej posiadania dopiero po upływie pewnego okresu. Posiadane w danej chwili pieniądze charakteryzują się najwyższym stopniem płynności, inwestor może je przeznaczyć na przedsięwzięcia, które mogą być źródłem zysków. Dochody uzyskiwane w okresie późniejszym mają mniejszą wartość niż wydatki ponoszone wcześniej i ten fakt powinien być również brany pod uwagę, jeżeli chcemy podjąć słuszną decyzję inwestycyjną. Niezbędne jest tu uwzględnienie zmiennej wartości pieniądza w czasie.

Jednym z podstawowych narzędzi analitycznych zarządzania finansowego jest zastosowanie wartości przyszłej oraz wartości bieżącej zwaną także zaktualizowaną dla porównań bieżących nakładów z przyszłymi dochodami. Aktualizacja wartości kapitału może dotyczyć pewnego momentu w przyszłości (t = n) bądź momentu bieżącego (t = 0). Wartość przyszła (FV) wynika z zastosowania zasady oprocentowania (prostego lub składanego) kapitału. W poszukiwaniu wartości bieżącej (PV) wykorzystuje się zasadę dyskontowania (przez analogię - wyróżniamy dyskontowanie proste i składane). Wartość przyszła (FV) informuje, jaką wartość uzyska ustalona nominalnie kwota pieniężna w przyszłości, natomiast wartość bieżąca (PV) odzwierciedla zaktualizowaną wartość przychodów spodziewanych w przyszłości. Podstawowe wiadomości dotyczące zasad określania wartości przyszłej oraz wartości bieżącej wraz z opisem formuł matematycznych wykorzystywanych w rachunku zmiennej wartości pieniądza w czasie przedstawiono w rozdziale drugim.

4.1. Stopa zysku papieru wartościowego

Stopa zysku (ang. ratę of return) jest podstawową charakterystyką każdego papieru wartościowego.

Zysk z tytułu posiadania papieru wartościowego

Stopa zysku papieru wartościowego = ———:—;—:-—

Kapitał zainwestowany w

zakup papieru wartościowego

Kapitał zainwestowany w zakup papieru wartościowego stanowi wartość tego papieru w momencie zakupu. Inwestor zazwyczaj preferuje papiery wartościowe o wysokich stopach zwrotu, a więc z jak największym zyskiem na jednostkę nakładu. Na zysk ten składają się zyski otrzymane w kolejnych okresach posiadania danego papieru wartościowego. W celu porównania tych zysków z nakładami trzeba wykorzystać poznaną już technikę dyskontowania i określić ich wartość bieżącą.

Z przedstawionej wyżej formuły wynika, że wartość papieru warto-

379