Finanse p stwa Wypych64 365

Ocena finansowa przedsięwzięć rozwojowycn

3. Metody oceny finansowej inwestycji rzeczowych

W badaniu opłacalności przedsięwzięć rozwojowych o charakterze rzeczowym wykorzystuje się szereg metod oceny finansowej zwanych także technikami budżetowania inwestycyjnego. Najważniejsze z nich to:

1) okres zwrotu (Payback Period - PP),

2) zwrot z inwestycji (.Return On Investment. - ROI),

3) wartość zaktualizowana netto (Net Present Value - NPV),

4) wewnętrzna stopa zwrotu (Internat Ratę Of Return - IRR, Di-scounted Cash Flow).

5) wskaźnik rentowności (Profitability Index),

3.1. Okres zwrotu zainwestowanego kapitału

Okres zwrotu PP jest kryterium uwzględnianym w podejmowaniu decyzji o pozyskaniu zwrotu finansowego równego wielkości nakładów kapitałowych. Okres zwrotu określa odcinki czasu, w których wolne środki (nadwyżki) finansowe generowane dzięki projektowi powinny pokryć początkowe nakłady inwestycyjne. Nadwyżki te obejmują zysk netto i amortyzację, a obliczane są dla kolejnych lat funkcjonowania przedsięwzięcia. Posługując się kryterium okresu zwrotu, przedsiębiorstwo dąży do jego minimalizacji. Oznacza to minimalizację czasu, w którym zaangażowany jest zainwestowany kapitał. Wyższą efektywność projektu, którego okres zwrotu jest krótszy, uzasadnia się tym, że wcześniej odzyskuje się nakłady, które następnie można zainwestować.

Okres zwrotu wyraża się zwykle w latach lub miesiącach, co zobrazuje poniższa formuła:

PP = ^~

gdzie:

C₀ - początkowe nakłady (środki zainwestowane),

CF_n - okresowe przepływy pieniężne.

Okres zwrotu oblicza się więc jako iloraz początkowych nakładów i okresowych (rocznych, kwartalnych lub miesięcznych) nadwyżek finansowych. Jeśli w poszczególnych okresach nadwyżki finansowe nie są jednakowe, to powyższy wzór nie może zostać zastosowany. Należy wtedy kwotę zainwestowanych środków porównać do skumulowanych przepływów pieniężnych. Rok, w którym nakłady poniesione zostaną zrównoważone przez te nadwyżki, będzie zamykał okres, w którym nastąpi zwrot początkowych nakładów. Sytuację taką ilustruje poniższy przykład.

Przykład 1

Firma rozważa dwa projekty inwestycyjne: projekt A i projekt B. Należy wybrać projekt A lub projekt B, ponieważ projekty wzajemnie wykluczają się. Każdy z projektów wymaga tych samych nakładów kapitałowych l = 30 000 zł, lecz generuje różne wartości przepływów pieniężnych (cashflow) w kolejnych latach.

Obliczenie okresu zwrotu wymaga ustalenia ilości lat, w których nastąpi zwrot początkowego nakładu z wolnych środków finansowych generowanych przez projekt A i projekt B.

Rok	Projekt A	Projekt B
Rok	cash flow	cash flow
0	-30 000	-30 000
1	20 000	10 000
2	10 000	10 000
3	10 000	10 000
4	10 000	20 000
Okres zwrotu:	2 lata	31ata

Projekt A zwróci o rok wcześniej poniesione początkowe nakłady w porównaniu z projektem B. Posługując się kryterium okresu zwrotu projekt A należy uznać za korzystniejszy.

Zalety i wady metody okresu zwrotu nakładów w ocenie przedsięwzięć inwestycyjnych przesądzają o zaliczeniu jej do prostych metod oceny finansowej, a więc zarówno o jej wykorzystaniu, jak i o konieczności uzupełnienia innymi metodami. Okres zwrotu nakładów jest najszerzej stosowaną metodą. Główną jego zaletą jest prostota i szybkość obliczeń. Metoda okresu zwrotu pozwala na wybór takiego wariantu, który umożliwia najszybsze odzyskanie początkowych nakładów. Należy jednak zauważyć, że okres zwrotu nie uwzględnia całego okresu funkcjonowania przedsięwzięcia, a więc nie obejmuje nadwyżek finansowych wykraczających poza okres zwrotu. Można przyjąć, że w ten sposób zmniejsza niepewność przyszłego cashflow.

365