F12AC06C

Uzedmowa do wydania polskiego

aa -umówią dogodny materiał do badań genetycznych rocznych, ponieważ szybko rozmnażają się i rosną. _ ■    ■•ydajność chowu powoduje, iż mięso i jaja tych

» tną: mają coraz większe zastosowanie w żywieniu _ :ea Drobiarstwo stanowi więc dziś ważny dział : oz : zwierzęcej, w którym obserwuje się stały rozwój •: Ir odowlanej związany z wysoką specjalizacją. Stąd : ::tnt się potrzeba gruntownej znajomości biologicz-: :    hodowli ptaków, które muszą bytować

r:^_ ~ ;r_. określonych warunkach. Poznanie istotnych r m.:::: narządów, układów i całego organizmu ptaków :h jest niemożliwe bez znajomości ich morfologii p: :ąz.aniu z procesami rozwoju osobniczego.

_ am.trtsowani poznaniem anatomii ptaków odczuwali : r zrzzas brak w języku polskim podręczników i atlasów dziedziny. Temu zapotrzebowaniu społecznemu ' :u :*dz: naprzeciw Państwowe Wydawnictwo Rolnicze Lasre. z zcejmując cenną inicjatywę przybliżenia polskie-_ czytelnikowi słowackiego atlasu „Anatomia ptaków :m:    zh. i embriologia kury" V. KomArka, L. Mali-

L. Lemeża. Dzieło to ukazało się w latach ~ ¹ — : i trzech tomach, natomiast do dalszych edycji -■ nrżtno „Priroda" w Bratysławie przygotowało zr: : :rą wersję jednotomową. Ona to stała się podstawą n erłziz na język polski, przy czym uwzględniono w nim mer -zapełnienia i poprawki naniesione przez autorów ~ gnał u w roku 1984.

_:: nr edvcji polskiej napotkali w swej pracy spore mnisn v~. nikające przede wszystkim z braku polskiego — O^wm Lb''¹ a dotyczącego anatomii ptaków, mimoistnie-:er: oz wielu lat łacińskiego -Vominą Anatomica Avium r~r Terminy łacińskie zaproponowane przez autorów - z~~ afr. zhoć nie zawsze zgodne z tym Mianownictwem. — z nielicznvmi światkami — nie zmienione, pracy nad tekstem polskim wykorzystano przede szz* mrr. włmne wieloletnie doświadczenie morfologicz-r■!sim — a ::e icz^wisce Alianc^-mcr err .im irrmz-ryjnym Mianownictwem Anatomicznym (1978 . Z a-żywszy jednak na dwunożność ptaków i ich zróżnicow aną postawę, niekiedy prawie pionową, a więc zbliżoną z: pozycji stojącej człowieka, nie czyniono tego bezkrytyczne. Terminy określające położenie, kierunek czy powierzchnie: dorsalis, ventralis, cranialis, caudalis tłumaczono konsekv erenie jako — odpowiednio: górny, dolny, przedni, r n c Terminy te są krótkie, łatwe do wymawiania i zaparmęa-nia, a zatem praktyczne w użyciu i językowo pozrz ne Wydaje się, że używanie tu stosowanych dla ma: » terminów: dogrzbietowy, dobrzuszny, doczaszkowe z a:-ogonowy byłoby niezręczne. Tylko wytrawny mc mir a atlas jest przeznaczony dla szerszego kręgu odek rz: w. wiedziałby, że np.: naczynie doogonowe wcale me nr: dzi do ogona, ale po prostu leży tylnie od położmer przednio do niego, jednoimiennego naczynia.

Pewne wątpliwości mogą jeszcze budzić użyte mam. „goleń" i „paliczek". Jednak „crus, cruris" to va:_e „goleń" (Mianownictwo Anatomiczne;. Zrezygu:    mue

przez nas z terminu „podudzie" przyszło tym luzae a właśnie w Weterynaryjnym Mianownictwie Araimn-nym zmieniono „podramię" na „.przedramię", chmar zen odcinek w spionizowanych kończynach leży pod rzzme-niem, a nie przed nim. Także ,,phalanx^:: w oćrieEiea _ dci palca znaczy właśnie „paliczek" (Mianowałem : .ar -miczne; Krysiak, t.I, str. 207).

Ukazanie się tego atlasu jest kolejnym etapem - r r: ■:er e udostępniania szerokiemu gronu zainteresowałam materiału ilustracyjnego dotyczącego anatoma zwierzą: z:zm-wych (po 3-tomowym atlasie „Anatomii top: gram me zwierząt gospodarskich" P. Popeski).

Autorzy edycji polskiej zdają sobie sprawę, ze me uniknęli potknięć i błędów. Sygnały o nich — :n:em wierzyć niezbyt liczne — pozwolą na y.prowarreme stosownych poprawek i uzupełnień w kolejnych z ma m niniejszej publikacji.

prof dr. ha bu Tadeusz Roskosz i DOC. DR UUL 5t_ASISŁav PYTEL