fakultet 4
5

NOWI; LI;KI NA BAZIE CISPLATYNY 543

Poważny problem terapeutyczny stanowią nowotwory kości. Większość z nich stanowią przerzuty, a tylko ok. 1 % to pierwotne nowotwory tkanki kostnej. Trudność w leczeniu tych schorzeń wynika m.in. z ograniczonej możliwości penetracji kości przez farmaceutyki. Znając wysokie powinowactwo fosfonianów do hydroksyapatytów, próbuje się je wykorzystać w połączeniu z diaminoplatyną(II) w terapii antynowotworowej (rys. 11).

n	0	B
	II	//
	p-OH
h3N\ +/	^0 /	^H3^N\+ /° /
y^pt ,¥/ \	ch2 N	/^P\ /^C"^2
/	\	/ \
h2c	|^h2	h2c ch2
h2o3p	po3h*	h2o3p po3h*

AMDP    DBP

Rys. 11. Przykłady fosfonowych pochodnych cisplatyny: A - n.v-diamina[nitrilotris(mctylo-fosfonoX2-)-0¹,N¹ platyna (II), B — ci.s--diamina[{bis(metylofosfono)amino}octano(2-)-0¹,N¹]

platyna(II) [2]

Szczególną aktywność wykazuje związek AMDP, eis’-diamina[nitrilotris(me-tylofosfonoX2-)-0¹,N¹]platyna(II) oraz DBP, ds-diamina[{bis(metylofosfono)a-minoJoctanolŻ-j-OSN^platynalll) (rys. 11). Związki te charakteryzują się znacznie mniejszą toksycznością ogólną niż cisplatyna. Przykładowo LD₅₀ dla myszy wynosi: dla AMDP 310 mg/kg (0,55 mmol/kg) oraz 650 mg/kg (1,25 mmol/kg) dla DBP, podczas gdy dla cisplatyny LD₅₀ wynosi 12 mg/kg (0,04 mmol/kg) [2], Długi okres badań nad cisplatyną nie przyniósł rozstrzygnięć w wielu kwestiach. Cała wiedza na temat leków platynowych oraz prowadzone badania nad patogenezą nowotworów pozwalają jednak przypuszczać, że uda się opracować grupę leków pozwalających jeszcze skuteczniej walczyć z ogromnym problemem XX wieku — chorobami nowotworowymi.

PIŚMIENNICTWO CYTOWANE

[1] R. A. Weinbcrg, Świat Nauki, 1996, 63, 32.

[2] B. K. Keppler, New J. Chem., 1990, 14, 389.

[3]    J. Kuduk-Jaworska, Przeciwnowotworowo aktywne kompleksy platyny, Wyd. UWr., Wrocław 1992 i lit. tam cytowana.