fizjologia stosowana9

Spirografia

Temat: 5

Spirografia

Tadeusz Pietras, Dariusz Nowak

Klinika Pneumonologii i Alergologii Instytutu Medycyny Wewnętrznej

Wprowadzenie

Istnieje wiele metod badawczych oceny objętości i pojemności poszczególnych przestrzeni płuc. Najważniejsze znaczenie kliniczne posiada analiza krzywej przepływ-objętość. Badanie to umożliwia ocenę pojemności życiowej płuc, obturacji (czyli stopnia zwężenia światła oskrzelików), skuteczności działania leków rozkurczających oskrzela oraz monitorowanie przebiegu astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Urządzenie służące do oceny krzywej przepływ-objętość nazywa się pneumotachometrem. Każdy oddział internistyczny, pneumonologiczny i torakochirurgiczny powinien dysponować sprzętem umożliwiającym wykonanie krzywej przepływ-objętość.

Krzywa wydechowa przepływ-objętość jest to krzywa obrazująca zależność pomiędzy objętością wydychanego powietrza w dm³ a szybkością przepływu powietrza wydychanego przez usta w dm³ /s. Krzywą taką wykonuje się w znormalizowany sposób. Po maksymalnym powolnym wydechu, przy założonym zacisku na nozdrza, maksymalnie szybko i głęboko nabiera się powietrze przez ustnik aparatu pomiarowego (ryc. 5.1-krzywa wdechowa przepływ-objętość), po czym z całej siły i jak najdłużej wydmuchuje się powietrze z płuc. Umożliwia to porównywanie parametrów krzywej u tego samego badanego zdrowego lub chorego w różnym okresie choroby.

Przy analizie krzywej przepływ-objętość zwraca się uwagę na pewne o-kreślone i ściśle zdefiniowane parametry. Na osi OX oznacza się objętość wydychanego powietrza, na osi OY przepływ. Przecięcie krzywej z osią OX oznacza punkt, w którym badany wydmuchnął powietrze i przepływ spadł do zera. W płucach pozostaje tylko powietrze objętości zalegającej (RV). Punkt ten oznacza pojemność życiową płuc natężoną (FVC). Należy pamiętać, iż wartość pojemności życiowej płuc natężonej (FVC) jest mniejsza od spoczynkowej pojemności życiowej płuc (VC).