Ekonomika turystyki R Łazarek (139)

gospodarki turystycznej, ale w danym czasie, w sezonie turystycznym czy sportowym, zaliczałaby się do pośredniej* gospodarki turystycznej zc względu na duży udział sprzedaży dla turystów. Można by zatem sformułować tę kwestię następująco: w pewnych przypadkach pozaturystyczne jednostki gospodarcze świadczą swoje usługi dla turystów jako wyodrębnionej grupy konsumentów.

Oprócz typowych dóbr i usług turystycznych turyści - jako normalni konsumenci -poszukują również „nietypowych” turystycznych dóbr i usług, np. artykułów żywnościowych, usług fryzjerskich i kosmetycznych itp. Na podstawie intensywności sprzedaży (udziału w sprzedaży) można by przedsiębiorstwo nieturystyczne zaliczyć do turystycznych, kiedy udział w sprzedaży dla turystów przekroczyłby 50%; nie uzna się za turystyczne tego, w którym udział w sprzedaży dla turystów byłby niższy niż 20-30%. Jak natomiast należałoby postąpić w przypadku, kiedy udział w sprzedaży zależny od turystyki byłby większy niż 20-30%, ale mniejszy niż 50%? Dla tej właśnie grupy - według W. Freyera - wprowadzono pojęcie „pośredniej gospodarki turystycznej”.

Powyższe rozwiązanie może być - naszym zdaniem - przydatne wtedy, kiedy badalibyśmy gospodarkę turystyczną w skali poszczególnych miejscowości, nic nadaje się natomiast do badania w .skali regionu czy kraju, kiedy wszystkie jednostki gospodarcze tego samego rodzaju powinny być jednolicie zaliczane do sobie właściwych grup.

Do pośredniej gospodarki turystycznej na ogół zalicza się w sferze produkcji: przemysł artykułów sportowych, przemysł odzieżowy (odzież wakacyjna i na wolny czas), przemysł fotograficzny (artykuły fotograficzne), przemysł kosmetyczny (kosmetyki i środki do opalania oraz chroniące przed nadmiernym napromieniowaniem słonecznym), przemysł farmaceutyczny (niektóre lekarstwa, np. przeciw udarowi słonecznemu czy uczuleniom na komary i osy), środki opatrunkowe i apteczki podróżne, a w sferze usług: gastronomię, fryzjerstwo, naprawę pojazdów, stacje benzynowe, kluby automobilowe, zakłady rozrywkowe, kasyna gry, wystawy, teatry, kina, masażystów, lekarzy niektórych specjalności (przede wszystkim internistów, dermatologów i chirurgów urazowych).

W przypadku pośredniej gospodarki turystycznej mamy zatem do czynienia z nietypowymi jednostkami turystycznymi, które zajmują się nietypowymi usługami turystycznymi i specjalizują w usługach dla turystów jako wydzielonej grupy.

Pośrednia gospodarka turystyczna jest nastawiona na wszystkich konsumentów, ale duży udział w sprzedaży dla turystów decyduje o zaliczeniu danej dziedziny do typowej lub pośredniej gospodarki turystycznej.

4. UDZIAŁ TURYSTYKI W PRODUKCIE KRAJOWYM BRUTTO

Podstawowym syntetycznym wskaźnikiem określającym miejsce i znaczenie każdego działu (sektora instytucjonalnego) czy też gałęzi (branży) w gospodarce jest jej udział w produkcie krajowym brutto.

142