fnr materialy1005

;ość, lecz iż jest to

>ienia

istęp-

inkcji

ęściej

ilone

szkodze-jrwszym ci z racji ci o we go

Ryc. 13.6. Najczęstsze przyczyny i umiejscowienia uszkodzeń naczyń krwionośnych: a) złamanie obojczyka; b) złamanie nadkłykciowe kości udowej lub kości ramiennej; c) zwichnięcie kolana; d) zwichnięcie stawu barkowego.

eje duża dowozu bowanie ach) jest idu krwi

'oru. Po ; rzadko ub nieco icarmach

ierucho-lych jest i płynu, rk owych

nerwów zględnie >jennych i palnej kości), chnięcia ranienia >ójcze).

— złamania kości i zwichnięcia. W wyniku tego tętnica ramienna ulega uszkodzeniu o wiele częściej niż się powszechnie sądzi. To właśnie skutkiem jej uszkodzenia jest duża liczba zaburzeń krążenia w obrębie ręki oraz tzw. niewytłumaczonych przypadków zaburzeń zrostu, zaników mięśni i sztywności stawów ręki. Sytuację ratuje sprawne krążenie oboczne w obrębie kończyny górnej.

Kończyna dolna. Duże zagrożenie dla naczyń i nerwów istnieje w obrębie uda i stawu kolanowego. Tętnica udowa powierzchowna ulega uszkodzeniom najczęściej w obrębie kanału przywodzicieli, gdzie jest najbardziej unieruchomiona. Tętnica podkolanowa jest zagrożona w miejscu rozworu ścięgnistego mięśnia przywodzącego wielkiego i ścięgna mięśnia płaszczkowatego (zwichnięcie tylne kolana, złamanie kłykci kości udowej, stawowe złamania bliższej nasady kości piszczelowej z przemieszczeniem odłamów ku tyłowi). Nerw strzałkowy zagrożony jest najbardziej w złamaniach głowy kości strzałkowej.

Zaburzenia ukrwienia z powodu uszkodzenia tętnicy mogą nie uwidocznić się od razu; często pojawiają się z opóźnieniem. Niejednokrotnie pierwszym objawem uszkodzenia jest tylko krwiak (względnie narastający krwiak). Często do zaburzenia ukrwienia dochodzi stopniowo, w miarę zmniejszania się światła naczynia i narastania obrzęku kończyny (uszkodzeniu naczynia może towarzyszyć natychmiastowy, względnie narastający z czasem zakrzep). Naturalnie, do niedokrwienia kończyn może dojść także w przypadku braku uszkodzenia tętnicy, z powodu narastającego jej ucisku, np. przez tworzący się krwiak lub obrzęk kończyny (p. zespół przedziału powięziowego). Zaburzenia unerwienia objawiają się niemożnością zginania grzbietowego stopy (stopa opadająca).

Objawami uszkodzenia naczyń są: brak tętna, obniżenie temperatury ciała, zblednięcie skóry, obecność plam, porażenie mięśni na obwodzie, przcczulica, niedoczulica oraz szybko narastający obrzęk i tworzenie się krwiaka. *