Foto0739

logię naukową* nic także speeyllczne metody i toelmlki badań om/, narzędzia badawcze. Biorąc pod uwagę tukt* że bexpiec/eńntwo jako zjawisko społeczno tnn charakter interdyscyplinarny i tronsdyseypllnamy ora/. - uwzględnią) ąe specyficzną imnhmfogiii i rit&tndol&glę - Jako istotne kryteria odróżniające dyscypliny wied/y* pojawia się problem o charakterze metodologicznym i praktycznym jednocześnie. Sprowadza się on do pytania; Jakie założenia t&onatycsiw i mchufologtcsnc wykorzystywać przy badaniach problemów bezpieczeństwa?

Wydął o się. że Jcs/.czo przez jakiś czas może być w tym przydutnu terminologia i różnych dziedzin i dyscyplin naukowych oraz charakterystyczno dla nich podstawy metodologiczno. Jednocześnie jednak powinny być i Już są¹² podejmowano próby opracowania teoretycznych i metodologicznych podstaw badania problemów bezpieczeństwa.

Analiza dotychczasowych publikacji poświęconych problematyce bezpieczeństwa pozwala zauważyć, że nauki o bezpieczeństwie mą)ą swoje ..przyczółki" w naukach humanistycznych 1 społecznych oraz w naukach wojskowych. w naukach przyrodniczych, medycznych i rolniczych, ale także w naukach ścisłych I technicznych. Warto zauważyć, że dla rozwoju nauk o bezpieczeństwie I dla praktycznego rozwiązywania problemów bezpieczeństwa coraz większego znaczenia nabierają nauki inżynieryjne 1 technologiczne, o czym może świadczyć funkcjonujący w naszym krą)u kierunek studiów Iniy-n ter In bezpieczeństwa.

Już chociażby tc kilka argumentów może wskazywać, że prawdopodobnie w najbliższych latach wśród dziedzin wiedzy znajdą się również nauki

0    bezpieczeństwie, a w niej takie dyscypliny, jak: bezpieczeństwo ekologiczne

1    zdrowotne, bezpieczeństwo ekonomiczne (gospodarcze), bezpieczeństwo polityczne; bezpieczeństwo publiczne, bezpieczeństwo militarne, bezpieczeństwo Informacyjne, ifd. Syć może w niezbyt odległej przyszłości będą to jeśli nie kierunki studiów, to przynajmniej specjalności.

Aktualnie - zgodnie z klasyfikacją OECD - nauki o bezpieczeństwie można umieścić w kategoriach irmtt dyscypliny, gdzie będą pojawiać się i już istnieją różne subdyscypliny, wykorzystujące dorobek danej dyscypliny do ba-danuą. opisywania i wyjaśniania problemów bezpieczeństwa. Jak już wspomniano, rut bazie takich subdyseyplin wiedzy, jak; filozofia bezpieczeństwa, psychologia i socjologia bezpieczeństwa^ kultura bezpieczeństwa, geografia bezpieczeństwa*. Ftp,, a szczególnie przy wykorzystaniu dotychczasowego dorobku nauk wojskowych*, w najbliższych latach praw«fcjpodobnie pojawi sę nowa dzteiizwa. wiedzy- nauki a bezpieczeństwie-. Noe można wykluczyć,, że będzie nna fhTTTTnlrmr zaakceptowana r wpisana <5sz rejestru dziedzin wiedzy i dyssygibr nnułkswycfh Tafcie próby porfCjrnowane byty już w naszym krają

~    Yv    Wprrtmutz*m* to nr.tntjuiaięi badań bespuusemawj, Wydi AOt*,

!MI fCtatcnu-yM, . Jtłzikito* katcocĘjko ¹ - azylb jpm w dpjfkweji- ,.

w 2007 roku. Niestety nie zakończ,yly się one powodzeniem, Być może przyczyniały się do togo trudności ze znalezieniem „miejsca” dla nauk o bezpieczeństwie w aktualnie obowiązującej w Polsce klasyfikacji dziedzin i dyscyplin naukowych, która - jak już wspomniano - wydaje się mało funkcjonalna I prawdopodobnie przejściowa.

7. punktu widzenia przyszłości nauk o bezpieczeństwie najbardziej lnie-muląca wydttfe się pragmatyczna klasyfikacja dyscyplin naukowych J.T. Tyko-dinerami Uwzględnia ona następujący podział:

A. Nauki o faktach podstawowych, a w nich: I. o symbolach informatywnych (językoznawstwo, logika, matematyka, teoria informacji), 2. o materii i energii (fizyka, chemia, astronomia, geologia), 3. o organizmach i przejawach życia (botanika, zoologia,..., genetyka), 4. o psychice (psychologia), S. O społeczeństwie (antropologia, etnologia, demografia, psychologia społeczna, socjologia - uzup. M.C.)

13. Nauki o przeszłości, a w nich: 6. historia i ewolucja,

C.    Nauki wyznaczające przyszłość działalności ludzkiej, a w nich: 7. utrzymujące życie (rolnictwo, medycyna, technologia, wojskowość), 8. regulujące działalność ludzką (nauki polityczne, prawne, ekonomiczne i o administracji), 9. upowszechniające wiedzę (pedagogika, psychologia wychowawcza, bibliotekoznawstwo, archiwistyka, muzealnictwo, dziennikarstwo, technika masowego przekazu informacji),

D.    Nauki syntetyzujące (i twórczość pozanaukowa), a w nich: 10. o postępie wiedzy (nauka o rozwoju nauki, metodologia nauk, psychologia badań naukowych, socjologia nauki oraz organizacja i rozwój ośrodków badawczych), 11. integrujące (filozofia, teorie systemów, ideologie i teologie), 12. wiedza inspirująca (architektura, choreografia, dramaturgia, sztuki plastyczne, architektura obrazu i urbanistyka, literatura, muzyka), 13. nauka o bezpieczeństwie jako dziedzina wiedzy (uzupełnienie M.C,), a w niej takie dyscypliny, jak: a. bezpieczeństwo ekologiczne i zdrowotne, b. bezpieczeństwo ekonomiczne, c, bezpieczeństwo polityczne, d, bezpieczeństwo publiczne, e, bezpieczeństwo militarne, f, inne, np. bezpieczeństwo informacyjne, ftp,, g, kultura bezpieczeństwa.

Tymczasem zaś - jak już wspomniano - będą rozwijać się nowe subdys-cypiiny, takie jak: filozofia bezpieczeństwa, psychologia bezpieczeństwa, socjologia bezpieczeństwa, itcL, ałe także lokująca się jakby w poprzek tamtych sub-dyscypiin - kultura bezpieczeństwai Znajduje ona oparcie teoretyczne zarówno w takich obszarach wiedzy, jak kultura ekologiczna, kultura zdrowotna, kultura ekonomicznai kultura polityczna i inne, ale także w publikacjach poświęconych bezpieczeństwu ekologicznemu i zdrowotnemubezpieczeństwu ekonomicznemu.

'' Lx, IfcummAk Vmlu i mamlą, LuWin- L'J92. ». 270*27ti

J9&