36 I Podstawy zarządzania kiyzyswcgp
oprócz problemów komunikacyjnych, wywierają wpływ na gospodarlre żywnościową. Zamarznięte rzeki w okresie wiosennych roztopów, na skutek złogów kry, zalewają pobliskie tereny. Współcześnie nie ma skutej nych metod zapobiegania skutkom ekstremalnie niskich i wysokich temperatur, można je jedynie ograniczać.
Epidemie i choroby. Zakłócają normalne funkcjonowanie organizmów ludzi i zwierząt. Epidemie to wystąpienie na określonym obszarze zachód rowań zakaźnych, w liczbie wyraźnie większej niż w poprzedzającym okresie lub nagłe wystąpienie chorób zakaźnych wcześniej niewystępującycłil Epidemie mogą być skutkiem zdarzeń katastrofalnych, takich jak: powor dzie, susze, czy też rozpowszechnianie się chorób w określonych przedział łach czasowych lub wynikać z niezachowania ostrożności czy wymogów^ higienicznych. Epidemie, będące skutkiem rozprzestrzeniania się groźnycjn chorób w niekontrolowany sposób, prowadzą do wzmożonej liczby zachorowań, których część może kończyć się śmiercią. W wielu wypadkacłfl oprócz strat zdrowotnych ponoszone są straty ekonomiczne. W wyniku^ epidemii SARS straty poniosły linio lotnicze, ucierpiała turystyka. Epideri mie chorób zwierzęcych przynoszą straty w gospodarce (BSE). Choroby takie jak AIDS czy EBOLA stanowią zagrożenie dla ludności całego świata. Epldomie 1 choroby w historii ludzkości często pochłaniały o wiele więcej ofiar niż najbardzioj krwawe batalie wojenne. Podstawą działań zmierzających do ograniczenia negatywnych skutków chorób i epidemii jest profilaktyka i określenie grup ryzyka zachorowalności na daną chorobę! czy wskazanie regionów, w których występują źródła zagrożenia. W zależności od rodzaju epidemii i jej rozległości mogą być podjęte różne dzia-1 łania, od obowiązkowych szczepień aż do izolacji dużych grup ludzkich] czy obszarów na okroślony czas. W szczególnych wypadkach mogą być } określone zasady zachowania się lub ograniczenie możliwości przebywaS niu w zagrożonych rejonach.
Możliwe zagrożenia występujące w czasie epidemii z punktu wi- j dzenia Policji24:
1. Zagrożenie życia i zdrowia ludzi.
2. Znaczne straty społeczne i ekonomiczne.
3. Zagrożenie naruszenia porządku publicznego (możliwość wystąpienijS
niepokojów społecznych).
4. Paraliż ekonomiczny regionów lub kraju.
2ł Zarządzenie Komendanta Głównego Policji nr 1429 z dnia 31 grudnia 2004 r. w sprawia wprowadzenia w Policji procedur reagowaniu w sytuacjach kryzysowych (Dziennik Urze-1 dowy Komendy Głównej Policji nr 3, poz. 8-73).
5. Wystąpienie objawów paniki wśród ludności, brak reakcji na wydawane polecenia, nieprzestrzeganie obowiązującego porządku prawnego.
6. Utrudnienia lub brak zaopatrzenia w żywność i inne niezbędne artykuły.
7. Wzrost przestępczości o charakterze kryminalnym. Zwiększona liczba , przestępstw i wykroczeń pospolitych (kradzieże z włamaniem, kradzieże,
|e rozboje, niszczenie mienia).
8. Niestosowanie się ludności do poleceń, zarządzeń wydanych przez or-gony administracji publicznej oraz przez służby ratownicze i porządkowe.
1.1.5. Charakterystyka wybranych zagrożeń technicznych
f Rozwój cywilizacji oraz postępu technicznego powoduje, iż zmienia się charakter i skala ingerencji człowieka w naturalne środowisko przyrodnicze, co sprawia, że coraz częściej obserwujemy zachwianie naturalnych zasad ewolucji i rozwoju. W miarę zagospodarowania terenów, jozwoju techniki i wykorzystania coraz nowszych rozwiązań technologicznych zagrożenia techniczne (cywilizacyjne) zmieniają swój charakter J zasięg. Ich przyczyną są ludzkie działania, którym zawsze towarzyszą Niedoskonale rozwiązania organizacyjne, popełniane przez ludzi błędy oraz sytuacja społeczna. Najbardziej typowe zagrożenia cywilizacyjne (w tym techniczne) związane są z:
1) awarią w zakładach przemysłowych, pożarami lasów, budynków miesz-1 kalnych, obiektów użyteczności publicznej,
2) epidemiami, tj. chorobami zakaźnymi ludzi i chorobami zakaźnymi ^ zwierząt, skażeniami wody, gleby bądź powietrza,
3) awariami chemicznymi w zakładach przemysłowych, w transporcie drogowym, kolejowym, lotniczym, wodnym, rurociągami,
4) zniszczeniami bądź uszkodzeniami systemów zaopatrzenia w energię, jf wodę, żywność i leki,
5) katastrofami technicznymi i budowlanymi, wypadkami i katastrofami ‘i komunikacyjnymi,
6) uwolnieniem materiałów promieniotwórczych,
7) szerzącą się przestępczością zakłócającą bezpieczeństwo publiczne.
fi Każde z tych zagrożeń rodzi skutki wtórne, które są równie niebezpieczne jak pierwotne i mogą stanowić przyczynę kolejnych nieprzewidzianych zdarzeń, o skali porównywalnej ze zdarzeniem pierwotnym. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - prawo ochrony środowiska25, która weszła
*8 Ustawa ta wprowadza ra.ln. Instrumenty prawne służące przeciwdziałaniu poważnym awariom przemysłowym oraz określa podstawowe obowiązki osób prowadzących za-