98882

O istotne kwestie problemowe mogą mieć wpływ na sposób dystrybucji głosów 0 doniosłość poszczególnych kwestii ma charakter przejściowy i nie sprzyja tworzeniu stabilnych form polaryzacji

0 polaryzacyjny wpływ ograniczał się do kilku elekcji, partie które je eksploatowały były nie-relewantne lub rełewantne nieznacznie (okresowo)

0 kwestie te zostały zawłaszczone przez ustabilizowane partie, wtłoczone w tradycyjną tożsamość programową

0 Kwestia przynależności do Wspólnoty Europejskiej (Dania, Finlandia, Norwegia, Szwecja) - spolaryzowała elektorat i miała szczególny wpływ na indywidualny sposób głosowania

0 Intensywność zachowań politycznych była znaczna - wyodrębniły się wyraźne segmenty społeczeństwa nastawione pro- lub antywspólnotowo 0 Irlandia - kwestia unifikacji (przyłączenia Irlandii Północnej) przyczyniła się do polaryzacji nastrojów zarówno społeczeństwa jak i elit partyjnych 0 W Finlandii do momentu rozpadu ZSRR polityka międzynarodowa odgrywała

znaczną rolę w procesie dystrybucji poparcia wyborczego i podczas indywidualnego zachowania wyborczego

0 W Holandii w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych problematyka praw i wolności obywatelskich wyznaczała wyraźną linię podziału 0 We Francji i Niemczech wpływ na ogólny poziom poparcia wyborczego miały zagadnienia bezpieczeństwa i ładu publicznego

Główne osie podziałów socjopolitycznych

0 Według S. Lipseta i S. Rokkana sposób zachowań politycznych, w tym przede

wszystkim wyborczych jest uwarunkowany czynnikami społeczno-strukturalnymi -przynależnością do określonej grupy społecznej, wyodrębnianej w oparciu o zmienne socjo-demograficzne

0 Proces kształtowania się podziałów socjopolitycznych wiąże się z dwoma rewolucjami {przełomami} mającymi miejsce w Europie Zachodniej i dynamizującymi zjawiska modernizacji i demokratyzacji:

•    rewolucja narodowa: centrum versus peryferie i Kościół versus państwo;

•    rewolucja industrialna - konflikt miasto-wieś; pracodawcy-przedsiębiorcy

Centrum - Peryferie

0 Konflikt centrum-peryferie (terytorialny) ma charakter neutralny - tj. pozostaje ukryty do czasu kiedy zetknie się z inną wrażliwą kwestią (etniczną, społeczno-gospodarczą, religijną, kulturową), wówczas nabiera krytycznego znaczenia.

0 Czynnik terytorium ulega „reinterpretacji” np. o charakterze historycznym , poprzez podkreślanie fenomenu odrębności etnicznej czy językowej 0 W okresie kształtowania się państw narodowych narodził się konflikt pomiędzy dominującą kulturą metropolii, zorientowaną centralistycznie, stawiających sobie za cel standaryzację systemu prawnego, gospodarczego i kulturowego, a peryferyjnymi wspólnotami politycznymi starającymi się zachować niezależność/autonomię - „swój styl życia”

0 Przykład Włoch i Ligi Północnej, która pojawiła się w latach 70. stanowi przykład łatwego upolitycznienia kwestii zróżnicowania etno-terytorialnego nawet w ustabilizowanych i sytych demokracjach Europy Zachodniej 0 Problem lokalnych wspólnot ich odrębności i wyjątkowości należy do grona problemów post-materialnych