Andrzej Kurklewicz
dotyczących stanów nadzwyczajnych było obowiązkiem, który wynika z dyspozycji zawartej w Konstytucji KP.
W Sejmie III kadencji projekty prezydenckieSfljzyska ły akceptację i zostały skierowane do prac kpmisji. Jednak w komisjach nic p<xljęto prac nad tymi projektami.
Dopiero Sejm IV kadencji, pojpOWtórnym ferowaniu projektów ustaw przez Prezydenta RP, ^prowadził do ich uchwalenia.
Ustawy dotyczące stanów nadzwyczajnych cyyróżniają ich trzy rodzaje: stan klęski żywiołowej, stan wyjątkowy oraz stan wojenny®. W każdym z tych stanów obowiązuje zasada jednoosobowego kierowania, W ustawie o stanie .wojennym obroną państwa kieruje Prezydent . W przypadku stanu Majątkowego wszystkimi działaniami kierować będzie Prezes Rady Ministrów. Nieco inna jest sytuacja dotycząca stanu klęski żywiołowej. W stanic klęski żywiołowej na szczeblu państwa działaniami kierować będzie minister spraw wewnętrznych Administracji. Na niższych szczeblach jednoosobowo kierować będzie wojewoda. starosta lub wójt, w zależności od skali zagrożenia. Należy pamiętać, źe zasada jednoosobowego, kierowania sprawdza się przede wszystkim w działaniach wojskowych. W takim przypadku odpowiedzialność nie ulega rozmyciu, Możliwe jest szybkie podejmowanie decyzji. Właśnie tymi względami kierowano się przy tworzeniu projektu ustaw o starmchEjgdzwyczajnych.
Pakiet ustaw o stanach nadzwyczajnych uchwalony w Sejmie w 2002 roku7 rozpoczął ważny proces Uporządkowania
* Ustawa z IS kwietni 2002 r. o sunie klęski żywiołowej (DzU nr 62, poz. 558 z 22 V 2002 ł)i
■ Ustawa z 20 czerwca 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach ftocuśntfp Etowticfcy Si Zbrojnych; zasadach jego potfległoso konstytucyjnym organem toeczypopoiiej Pofckiei UMJ nr 156. poz. 1301 z 25IX 20021>. Ustawa z 2ł czerwca 2SX)21. o słanie wyjątkowym < D/.Li nr 113. poz. 985 z 20 VH 20021),
Zarządzanie sytuacjami kryzysowymi w polskim systemie prawnym
struktury zarządzania kryzysowego w odniesieniu do wszystkich zdarzeń nadzwyczajnych. Dzięki temu możliwe będzie prowadzenie planowania pozwalającego na skoordynowane użycife wszystkich struktur reagowania adekwatnie do sytuacji kryzysowych. Uporządkowana została częściowo sfera bezpieczeństwa powszechnego, której funkcjonowanie powinno sprowadzać się do dwóch płaszczyzn. Pierwszą z nich jest funkcjonowanie struktur państwa w sytuacjach normalnych. Drugą jest funkcjonowanie tych struktur w sytuacji zagrożenia.
Do momentu uchwalenia ustaw o stanach nadzwyczajnych, system zarządzania sytuacjami kryzysowymi w Polsce zorganizowany był w następujący sposób. Przy prezesie Rady Ministrów funkcjonował Komitet Rady Ministrów do spraw Zarządzania w Sytuacjach Kryzysowych. Komitet podejmował działania w sytuacji zagrożenia. Decydował politycznie o kształcie tych działań w zakresie praktyki, która realizowana jest przez ministra spraw wewnętrznych i administracji. Minister ten miał do dyspozycji Centrum Zarządzania Kryzysowego Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, które utożsamiane było | Krajowym Centrum Koordynacji. Ratownictwa i Ochrony Ludności, mieszczącym się w Komendzie Głównej Państwowej Straży Pożarnej. Wszystkie działania realizowane były przy pomocy służb dyżurnych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, w tym centrów kierowania Policji, Straży Granicznej i Biura Ochrony Rządu oraz służby dyżurnej innych resortów. W okresach zwyczajnych Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa (Ochrony Ludności, które jest centrum zarządzania Komendy Głównej Państwow ej Straży Pożarnej i szefa Obrony Cywilnej, działało na bieżąco, monitorując sytuację i reagując na wszelkie zaistniałe zdarzenia, w tym pożary, zagrożenia techniczne i ekologiczne, itp., których skała rae wskazywała na pojawienie się kryzysu lub klęski żywiołowej. W sytuacf. gdy potrzebna jest koordynacja działań w ramach resortu spraw
155